|
Tramcolumn
38
Een overstapje en twee
enkeltjes voor de jongens (011209)
door Tom Mulder -
tommulder@amsterdamsetrams.nl
Als tramconducteurs in de jaren
’60 dagelijks hun dienst afsloten met het naar binnenbrengen van een
twee-assig tramstel met een blauwe motorwagen en een twee-assige
bijwagen was dat ‘naar binnen brengen’ niet het enige wat zij moesten
doen. Het naar binnenbrengen deed de
bestuurder wel.
De tramwagens werden ’s nachts geveegd en schoongemaakt
en de ramen werden gelapt. Het afrekensysteem werd uiteraard ook
toegepast bij het nieuwere materieel. De conducteurs gingen na
binnenkomst in de remise naar het afrekenlokaal, waar een GVB-ambtenaar
achter een loket al het kleine geld met een apparaat liet tellen. Die
telapparaten hadden natuurlijk voor buitenstaanders iets magisch.
Hetzelfde deed de afrekenambtenaar met de bankbiljetten. Nadat hij al
deze handelingen had gepleegd en eventueel nieuwe kaartboekjes had
uitgedeeld was ook voor de conducteur de dag beëindigd. De financiële
verantwoording bleef vanzelfsprekend altijd bij de conducteurs.
De mannen van de afrekening waren keurige GVB-mannen met een officieel
ambtenarenuiterlijk. Behalve, dat zij geld innamen werden ook direct
nieuwe kaartenboekjes op bestelling uitgedeeld met enkeltjes, zowel voor
volwassenen als voor kinderen. Ook de ‘normale’ losse kaarten, dus niet
alleen de boekjes voor de enkeltjes, weer voor volwassenen en kinderen,
werden verstrekt. De lege kaartenboekjes werden bij het afrekenen
ingeleverd. Natuurlijk werd na het tellen gelijk gekeken wat de omzet
was geweest. Niet zozeer was de omzet op zich belangrijk maar wel de
hoogtes van de geldbedragen, die het personeel daarmee inleverde. Daarna
vertrokken de conducteurs met in hun tassen honderden guldens aan nieuwe
kaartjes. Als je in die tijd alle voor die dagen in gebruik zijnde
kaartsoorten kon bekijken, keek je je ogen uit. In ieder afrekenlokaal
hingen op een groot bord alle verschillende kaartsoorten. Je had
natuurlijk de normale kaarten, zoals de crème ‘normale’ kaarten voor
volwassenen en de groene kaarten voor kinderen. En op de voorbeeldborden
werd ook heel duidelijk gemaakt, dat we hier inderdaad met voorbeelden
te maken hadden.
VERVOLG DIASHOW: DE BOLKOPPEN VAN
TOM MULDER
Je kunt die tegenwoordig onveilige situatie
van toen bijna niet meer voorstellen. De conducteurs, die hun
wisselapparaten en geldtassen de hele dag met zich meedroegen en zich
daarmee door de drukke tramwagens een weg vochten tijdens de spitsuren.
Ik zit me zelfs nu af te vragen of er wel eens rare dingen gebeurde met
al dat geld. Het ging niet echt om enorme bedragen maar de conducteurs
hadden toch hun verantwoording en rare mensen had je toen ook. Of
misschien bestonden die toen nog niet………
Eventuele fouten voorbehouden
(red.)
 laat een berichtje achter |
