Tramcolumn
178
VERGETEN EINDPUNTEN
(010113)
Foto's van Tom Mulder
tenzij anders vermeld
tommulder@amsterdamsetrams.nl
In deze 2012-ste eeuw lijkt het of
een tram- of buseindpunt niet meer is dan een neergezette haltepaal.
Omdat het toevallig zo uitkwam. Als kind was zo'n tram- of busplek een
erg belangrijke plek. Hier kon je genieten van die zeer belangrijke
trams en bussen, die nu (muis)stilstonden en in het geval van de bussen
vaak geen geronk meer lieten horen in plaats van dat ze voorbij stoven.

586 LIJN
6 OLYMPIAWEG
De afgelopen 50 jaren zijn alle tram- en buseindpunten
gewijzigd en verplaatst. De reden is natuurlijk, dat Amsterdam in het
zuidwestelijke deel op elke bestaande millimeter uit zijn voegen is
gebarsten. In dit stukje volgt een overzicht van 'oude' eindpunten. Voor
zover ik me ze kan herinneren. Ik begin uiteraard en vanzelfsprekend bij
tramlijn 1.

551 LIJN 1 STADIONSTRAAT
De Stadionstraat was zo'n beetje één van de belangrijke
entrees van Amsterdam. Verder dan de Stadionweg gingen de Amsterdamse
tramrails niet. En werd de omgeving plotseling groener, landelijker en
de weg smaller. Ook buslijn 23 koos later de Stadionstraat als eindpunt.
Vlak daarbij lagen de eindigende sporen van lijn 24 op de Olympiaweg.

443 LIJN 27 SURINAMEPLEIN
Om
de hoek lag het Station Haarlemmermeer met lijn 16 en de buslijnen E,F,G
en H. In bijna dezelfde contreien vond je het eindpunt van lijn 2 op het
Hoofddorpplein. Waar volgens hobbygenoten, die eeuwen eerder de Rijn
afzakten, eerst lijn 1 stond. Lijn 2 eindigde een paar honderd meter
eerder op de Saxen Weimarlaan. Toen nog wel. Sloten was lange tijd het
eindpunt voor de landelijke lijn (trambus op rails) 21/G/29.

441 LIJN 16 HAVENSTRAAT
Het Surinameplein was het eindpunt van de klassieke tramlijn 17, die later
weer terugkeerde en weer vertrok en de opvolger de tijdelijke buslijn
17. Het Surinameplein werd ook nog tijdelijk het eindpunt voor de
tijdelijke lijn 11. De andere kant van lijn H moet ik ook niet vergeten.
Aan het begin van de bomenrijke Kalfjeslaan.

357 LIJN 2 HOOFDDORPPLEIN
In Tuinstad Slotervaart
eindigde/begon buslijn 22 met aan de andere kant het Surinameplein. Net
zoals lijn 23, die tenslotte Slotervaart inruilde voor Osdorp en de
Osdorperban. Dezelfde nieuwbouwbuurt verwelkomde aan het eind van de
wereld, op de Pieter Calandlaan, tenslotte ook buslijn 19.

177 LIJN 23 GEUZENVELD
Nieuwbouw en
uitbreidingen waren Amsterdamse toverwoorden van de jaren '50 en '60 en
natuurlijk deed het GVB mee door al eerder lijn 21 naar Geuzenveld te
sturen, terwijl op Station Sloterdijk werd begonnen. Waar tegenwoordig
tramlijnen 7 en 14 staan aan de Slotermeerlaan, stond eerst sinds 1954
en tot 1977 lijn 13, die tenslotte aan Geuzenveld, terecht, de voorkeur
gaf. Hetzelfde gold voor snelbuslijn 13S, maar die kwam nooit verder dan
de Slotermeerlaan vanaf het CS.

175 LIJN L HAARLEMMMERWEG
Maar ook het Bos en Lommerplein was eens
een lijn 13-eindpunt, voordat in 1954 Slotermeer werd bereikt. Hetzelfde
was van toepassing voor lijn L. Lijn L werd opgeslokt door buslijn 18.
Andersom was in 1951 hetzelfde gebeurd. Lijn 18 werd toen lijn L.
Terwijl lijn F eindigde op de Multatuliweg, de voorloper van de
tegenwoordige A10. Bestaat de Multatuliweg nog? (Het oude, tijdelijke)
Station Sloterdijk was ooit een 'indrukwekkend' druk en nieuw gecreeerd
eindpunt voor de buslijnen F, 14 en 21.

18 LIJN 22 HEMSTERHUISSTRAAT
De stationshal zag er zelfs
tijdelijk uit. Dit was slechts een globaal/vervoers overzicht van wat er
aan de zuidwestelijke kant van Amsterdam met de stad is gebeurd. Die
stadsuitbreidingen leken zo snel te gaan, dat op dezelfde dag van nieuwe
lijnen er weer nieuwe lijnen bijkwamen. Natuurlijk was ook
Amsterdam-Noord behoorlijk aan de beurt na opening van de IJtunnel.
Hetzelfde gold voor het ooit deftige Buitenveldert waar eerst nog de
koeien graasden. Met alle railverbindingen van nu lijkt me dat
levensgevaarlijk voor al die koeien.
Eventuele fouten voorbehouden
(red.)
 laat een berichtje achter |