Tramcolumn
171
LIJNENLOOP (230912)
Foto's van Tom Mulder
tenzij anders vermeld
tommulder@amsterdamsetrams.nl
Pak weg. Het is
het voorjaar van 1957 en we doen een rondrit te voet langs enkele tram
en buslijnen. Want het is toch mooi weer! We beginnen in de levendige en
gezellige Spaarndammerbuurt waar buslijn 12 nu de baas is, nadat er
anderhalf jaar geleden met leedwezen afscheid werd genomen van tramlijn
12 en de Siemens Schuckerts. Ik moet nog dagelijks mijn tranen drogen.
Mede geïnteresseerden, tijdgenoten, weten dat op
lijn 12 nu de 71-85-ers reden.

De 169 op lijn L - Nassauplein
Heel af en toe
omgeruild met de 188-199 van lijn 14. Na een drie, vier weken werd deze
ruil weer teruggedraaid. Op onze lijnentocht is de bijna kaarsrechte
Lijn L de volgende ex-tramlijn, lijn 18. De 158-ers zijn hier al enkele
jaren de baas. Het mooie van de omvormers was het brullende vertrek van
het Nassauplein. De bussen met de Kromhout-halfautomaten reden schuin
door de bochten op weg naar de Haarlemmerweg.

De 191 op lijn 12 - Oostzaanstraat
Op het
Haarlemmerplein volgt voor ons, de vrijetijd wandelaars, een kort bezoek
aan het eindpunt van één van de belangrijkste, drukste en populairste
tramlijnen van het GVB, lijn 3 in de Planciusstraat. Het leek altijd of
hier de beste trams en GVB-bestuurders de dienst uitmaakten. Zonder de
ex-bestuurders van lijn 10 te beledigen. Want waren de hoge blauwen lijn
10 toch niet nog een fraktie beter en sneller? Het leek wel of lijn 3 de
drukste tramlijn was van het Gemeente Vervoerbedrijf. Wandelend richting
het CS gaan we toch even langs een ex-Gemeentetram-gebouw.

De 446 op lijn 10 - Van Hallstraat
De Remise
Brouwersgracht op de hoek van de Vinkenstraat, het Haarlemmerplein en de
Brouwersgracht. Hier en daar zijn nog wat fragmenten te ontdekken van de
voor de tweede wereldoorlog grotendeels opgebroken rails op het
Haarlemmerplein en op de Brouwersgracht. Na deze herinnering wordt al
snel via Haarlemmerdijk en –straat de Martelaarsgracht bereikt. Waar de
hoge AEG-ers en de piepkleine bijwagens van lijn 1 pus de 476-ers plus
de middeninstapbijwagens van lijn 2 elkaar constant volgen richting het
Stationsplein. Bijna ingeklemd tussen twee 1200-en van lijn 13.

De 1268 op lijn 13 - Hoofdweg
Van de andere
richting kwamen de Utrechtenaren van lijn 5 met hun speciale fluitende
geluiden, de blauwen van lijn 16 en de drieassers van de lijnen 4, 9, 24
en 25. Als we een half jaar eerder waren geweest, hadden we de losse
drieassers van lijn 17 kunnen tegenkomen. Terwijl wij de
Martelaarsgracht oplopen, gaan wij enthousiast via de Nieuwe Zijds
Voorburgwal op weg naar de Spuistraat. Of ik moet eigenlijk schrijven
naar de voormalige drukke eindhalte van de NZHVM. De trams naar Haarlem
en Zandvoort vertrokken hier via de Rozengracht, de Admiraal de
Ruyterweg en de Haarlemmerweg. Eerst ook nog, tot 1954, naar Sloterdijk
met de losse motorwagens.

De 307 op lijn 5 - Amstelstation
De Spuistraat is een
tamelijk smalle straat en het was daarom wonderlijk om de grote
tramstellen van de NZH daar tegen te komen. De eindhalte was niet meer
dan een piepklein half houten open wachthuisje en een afdak gemonteerd
tegen een normaal straatpand. Het allermooiste was als de gigantische
NZH-stellen van de Spuistraat massaal de Raadhuisstraat inbogen óf
andersom! Dat kwam natuurlijk door de grote lengtes van het materieel.
Vergeleken met het GVB-personeel waren de NZH-ers toch heel andere
mensen. Het is bijzonder, dat de eindhalte van de NZH-trams eerst
tientallen meters verderop lag.

De 504 op lijn 17 - Postjesweg
De NZH-trams moesten
eerst de Gemeentetramsporen op het Spui kruisen. Kun je je voorstellen
wat dat voor een mooi geluid gaf van de draaistellen over die dubbele
rails van het Spui. Ik kan me voorstellen, dat er destijds, in de 20-er
jaren, is besloten de eindhalte van de NZH iets naar voren te halen,
waardoor het GVB geen last meer had van die lange NZH-trams, die de
lijnen 1 en 2 waarschijnlijk regelmatig stoorden. Maar misschien was dat
andersom ook wel het geval..........Volgende keer nog meer
herinneringen.
Eventuele fouten voorbehouden
(red.)
 laat een berichtje achter |