Bijdragen van Tom Mulder
Geheugen van de Amsterdamse tram

<< terug naar index Tramcolumns

volgende column >>

Tramcolumn 79

Share |

DE EERSTE DE BESTE (210910)
door Tom Mulder -
tommulder@amsterdamsetrams.nl

In de jaren, dat Andre Testa, ik ken hem als een joviale, deftige en amusante openbaarvervoerman, bij het GVB de scepter zwaaide (en dat deed hij ook regelmatig met genoegen), waren er bij het bedrijf kleine en grote wijzigingen, die af en toe uit zijn koker leken te komen.

Neem nu bijvoorbeeld de dienstwagenbordjes. Deze bordjes hebben niets met het bestek te maken in de vele kantines, maar meer met de bordjes uit de bestuurderscabines van de Amsterdamse trams(en bussen), die de volgorde van de trams en bussen op een bepaalde lijn bepaalden. Op deze manier kon altijd een wagen in de gaten worden gehouden. Deze aanduidingen bestaan al heel lang en waren traditioneel ZWART met een WIT cijfer.

Soms waren ze met een sjabloon geschilderd. In latere jaren werd de kleur van de dienstwagenbordjes van zwart naar geel veranderd. De cijfers werden toen zwart. In de jaren ‘90, de Testa-jaren, werden deze bordjes vervangen door een systeem analoog aan het systeem, dat in de NZH-bussen werd toegepast(de voormalige werkgever van Testa). Dus door de bestuurders hoefde niet meer met de bordjes te worden gesleept, omdat de willekeurige nummers nu altijd in de trams aanwezig waren en bij aanvang van de eerste dienst door de bestuurder werden klaargezet.

Het hoogste nummer, dat door het GVB werd geschilderd zal in de 30 zijn geweest, toen lijn 1 naar Osdorp ook zo veel wagens had. De gelede wagens hadden oorspronkelijk twee plekken waar de dienstwagennummerbordjes werden ingestoken. Een bij de bestuurder en een op het achterbalkon. Die achterbalkonbordjes kwamen in de 70-er jaren te vervallen. Wij, als hobbyisten, hielden nauwgezet deze nummers constant in de gaten, zodat we konden zien, dat het GVB de juiste aantallen wagens liet rijden of dat er meer of minder wagens werden ingedeeld.

Gewone diensten hadden ook gewone nummers, extra diensten hadden een E voor het nummer en extra extra diensten 2 EE’s. Ik begreep destijds alleen niet wat een extra extra dienst betekende betekende. Bij het inleveren van de wagenloop door de bestuurder aan het einde van de dienst werd ook het bordje ingeleverd. In de remises zaten de bordjes, op volgorde, in een grote la. Bij onze foto’s kun je nu precies zien wat de plek was in de dienstregeling.

De voetbaltrams waren altijd extra wagens en bij grote drukte extra extra wagens. Buiten de spitsuren reden natuurlijk niet alle trams en dat kon je zien door alle bordjes in de gaten te houden. Op de rijtabellen stond vermeld wat de plaatsen waren in de dienstregeling van de extra wagens. Zelfs de pekelwagens hadden allemaal een nummer. Alleen waren hiervoor geen bordjes gemaakt. Het vreemde in latere jaren was, dat sommige dienstwagennummers in de dienstregelingen van bepaalde lijnen helemaal niet voorkwamen. Dus voor lijn 6 bestond bijvoorbeeld geen 2e wagen.

En voor lijn 24 geen 7e wagen. Dat scheen te maken hebben met het computersysteem. Het leek wel altijd of je met de 1e wagen iets speciaals was. Je was tenslotte de eerste. Maar soms ook was er helemaal geen 1e wagen.

Eventuele fouten voorbehouden (red.)

 
<< terug naar index Tramcolumns

volgende column >>

omhoog

laat een berichtje achter

 

Bezoekersteller

eXTReMe Tracker