MEDIATIJDLIJN AMSTERDAMSE TRAM 1928
door Cees Pot
e-mail:
ceespot@amsterdamsetrams.nl
1928
7 januari 1928
Tijdens de hevige storm van gisteravond is op het Mercatorplein een kap
van een in aanbouw zijn huis op de hoek van de Jan Evertsenstraat
afgewaaid en op een motorwagen van lijn 13S terechtgekomen. Daarvan werd
het voorbalkon ernstig beschadigd, maar persoonlijke ongelukken deden
zich niet voor.
15 januari 1928
Om het woonblok, dat aan de noordzijde van het Olympisch Stadion zal
verrijzen, zal de gemeentetram een lus aanleggen, waar zes tramlijnen
hun eindpunt zullen krijgen. Hier komt een ruime vluchtheuvel met
barrières voor het vormen van files voor trampassagiers.
17 januari 1928
Gisteravond om half zes is in Amsterdam voor korte tijde de stroom
uitgevallen, omdat in het onderstation Westerpark kortsluiting was
ontstaan door een daar binnengeraakte vogel. Hierdoor is het tramverkeer
in het oordwesten van de stad gedurende vijf minuten gestoord geweest.
21 januari 1928
Er verschijnt een bericht over de maatregelen die de Gemeentetram zal
nemen bij de Olympische Spelen deze zomer. De chef van de Algemene
Dienst, Mr. Dr. V.d. Beeke, kon nog niet zoveel meedelen. Hij wijst op
de onmogelijkheid om voor de duur van de Spelen nieuw materieel aan te
schaffen. De tram zal het moeten doen met het bestaande. Van die
beperkte hoeveelheid zal zoveel mogelijk worden ingezet op de lijnen
naar het Stadion, en bovendien wordt het tramspoor verlengd over de
Amstelveenscheweg tot aan het Stadion, waar een lus om een huizenblok
komt. Met het werk hieraan is men reeds bezig. Verder zal men gedurende
de Spelen de revisies zoveel mogelijk beperken om zoveel mogelijk
materieel vrij te maken. De trams die naar het Stadion rijden, zullen,
zoals thans ook reeds geschiedt, zijn voorzien van een bordje “Stadion”.
In alle wachthuisjes zal de lijnenloop worden aangegeven, zoals nu
alleen bij het Centraal Station het geval is. Bij de roeiwedstrijden zal
lijn G naar Sloten versterkt worden. Bijzondere kaarten zullen niet
worden uitgegeven. Volgens V.d. Beeke zijn de 10-rittenkaarten en de
dagkaarten, die nu het hele jaar worden uitgegeven, volgens de directie
voldoende. Op allerlei andere punten moeten nog beslissingen worden
genomen, waarover later meer.
Gistermiddag heeft in de Westerstraat een tram van lijn 20 een zesjarig
meisje aangereden, dat daarbij werd gedood.
Op de agenda voor de gemeenteraadsvergadering van 25 en 26 januari as.
staat een voorstel om het gehele jaar dagkaarten uit te geven.
25 januari 1928
Dezer dagen wordt begonnen met het in dienst nemen van 180 man nieuw
personeel bij de Gemeentetram, in meerderheid zullen dit
wagenbestuurders zijn. Ze komen in de arbeidsreserve, worden opgeleid en
komen dan geleidelijk in dienst. Nieuw personeel is nodig vanwege
uitbreiding van het tram- en busnet, en vanwege de Olympische Spelen.
5 februari 1928
Bij de politie wordt aangifte gedaan door iemand, van wie op lijn 14
tussen Dam en Javaplein een tasje is gestolen met daarin f 120 en een
schuldbekentenis van f 1000.
7 februari 1928
In de Corn. Krusemanstraat raakte gisteren een man ernstig gewond, toen
bij het afrijden van twee paarden in een afrijbrik van een der paarden
het halster losraakte en het dier schichtig werd.
De man werd uit de brik geslingerd en tegen een passerende tram gesmakt.
In het Tesselschade-ziekenhuis overleed hij aan zijn verwondingen.
Als “Het Volk”goed is ingelicht zullen krachtens een besluit van de
tramdirectie met ingang van donderdag 16 februari as. de eenmanwagens op
lijn 4 worden vervangen door gewoon materieel, in de drukke uren
bestaande uit motor- en bijwagens. De eenmanwagens gaan dan naar lijn
21, die er geheel mee geëxploiteerd zal worden.
15 februari 1928
In verband met werkzaamheden aan de bruggen bij het Nassauplein zal het
eindpunt van lijn 5 ingaande 16 februari as. worden verlegd naar het
Haarlemmerplein. Vandaar rijden de trams via Planciusstraat naar de
Zoutkeetsgracht, en vandaar via Houtmankade terug. Passagiers voor de
Zoutkeetsgracht hoeven op het Haarlemmerplein de tram niet te verlaten,
maar kunnen blijven zitten. Op de Zoutkeetsgracht worden ook passagiers
voor de terugrit opgenomen. Voor lijn 18 zal bij de brug over de
Singelgracht gelegenheid tot overstappen worden gegeven.
29 februari 1928
B&W zullen de gemeenteraad om een krediet van f 306.000 vragen voor de
aanschaf van 18 nieuwe twee-assige autobussen, die f 17.000 per stuk
kosten en zullen beschikken over 34 zitplaatsen. De huidige bussen
hebben 21 zit- en 5 staanplaatsen.
17 maart 1928
Het blad “Radiowereld” van deze week schrijft, dat de trambedrijven van
Amsterdam en den Haag de luisteraars opzettelijk met een kluitje in het
riet sturen bij het oplossen van het probleem van de radiostoringen.
24 maart 1928
Hoewel Gedeputeerde Staten van Noord-Holland vergunning hebben verleend
voor een busdienst van Amsterdam naar Schiphol, weigeren B&W de
betreffende ondernemer, dhr. Van Poelgeest, die al jaren een dienst
tussen Amstelveen en Amsterdam onderhoudt, een standplaats voor deze
dienst. Niettemin zal hij de dienst op 31 maart as aanvangen en
vermoedelijk een standplaats op het Leidscheplein innemen.
25 maart 1928
Op de Weteringschans is gisteravond een meisje van 10 jaar bij het
oversteken van de straat voor een in volle vaart rijdende tram
gestruikeld en overreden. Toen de wagen was opgevijzeld bleek het kind
reeds te zijn overleden.
29 maart 1928
In de Vrolijkstraat is gisteravond een 12-jarig meisje door een bus van
lijn E overreden, en zodanig gewond geraakt dat zij in het OLV-gasthuis
is overleden. De remmen van de bus bleken bij onderzoek in orde te zijn.
2 april 1928
Gisteren heeft de politie de autobus van de heer van Poelgeest, waarmee
hij de dienst op Schiphol wilde openen van het Leidscheplein verwijderd.
De gemeente is bij de Kroon in beroep gegaan tegen het besluit van
Gedeputeerde Staten, omdat men vreest voor concurrentie voor de
gemeentetram (Particuliere busdiensten mogen van het gemeentebestuur
alleen standplaatsen innemen die zoveel mogelijk aan de rand van de
bebouwde kom van de stad liggen, en mogen daarbinnen niet stoppen voor
innemen en uitlaten van passagiers. Zo ook voor het bedrijf van Van
Poelgeest, dat al jaren een dienst op Amstelveen exploiteert).
De krant, duidelijk op de hand van de particuliere onderneming, schrijft
over “mooie nieuwe autobussen, waaraan de tegenwoordige gemeentelijke
“kraaienknippen” niet kunnen tippen”. Met zo’n bus is Van Poelgeest
zelf, met zijn advocaat, een buschauffeur en drie betalende passagiers,
bij het KLM-gebouwtje op het Leidscheplein verschenen.
Een inspecteur van politie gelast de chauffeur gelast de chauffeur weg
te rijden, waarop dhr. Van Poelgeest de vergunning van GS laat zien.
Daarop gelast de inspecteur de chauffeur nogmaals de bus weg te rijden.
Deze weigert, waarop hij gearresteerd wordt. Wanneer vervolgens een
chauffeur van de politie de bus wil wegrijden verbiedt dhr. Van
Poelgeest dat. Uiteindelijk rijdt hij zelf, met een agent naast zich, de
bus naar de gemeentegrens. Hij verklaart voorlopig niet weer met de
dienst op Schiphol te zullen starten, en zal eerst de uitslag van het
beroep afwachten. Het schijnt dat de gemeente hem een standplaats in de
Zeilstraat heeft aangeboden, maar dat heeft hij geweigerd. Merkwaardig
is, dat ook de KLM reeds een busdienst van Leidscheplein naar Schiphol
uitvoert, waarvoor de gemeente wel een vergunning heeft afgegeven.
Met ingang van 10 april as. zullen ook de trams van de lijnen 4, 8 en 21
van brievenbussen zijn voorzien
5 april 1928
In de gemeenteraad was gisteravond de voordracht tot aanschaffing van 18
autobussen aan de orde.
Gulden meende, dat de nieuwe autobussen er niet moeten uitzien als
olifanten zonder staart, zoals de huidige. Voorts moeten ze niet alleen
gebouwd zijn voor het rijden op asfalt, maar ook bestand zijn tegen de
nog alom aanwezige keienbestrating. De inlichtingen die B&W hebben
verstrekt, hebben hem niet kunnen geruststellen. Hij wilde een openbare
aanbesteding.
Van Hamersveld zei niet de indruk te hebben dat het de tramdirectie is,
die uitmaakt welk type bussen wordt aangeschaft. Het voorstel geeft geen
enkele waarborg, dat thans een beter type wordt aangeschaft. B&W hebben
een aanvullende nota toegezegd, waar blijft die?
Carels zegt zich te verzetten tegen verder uitstel, waarna de
vergadering wordt geschorst.
Na hervatting stelde Seegers voor de advisering over het type bussen in
handen te leggen van een commissie uit chauffeurs en monteurs. Die kan
beter oordelen dan de tramdirectie, die geen praktische ervaring heeft.
Ophorst zei, dat de raad nu wel voldoende gegevens heeft, en dat deze
zaak nu al te lang getraineerd wordt. Verder oponthoud zal leiden tot
stagnatie in de levering, en later in de dienstuitvoering.
Wijnkoop zegt dt het uitstel juist weinig licht heeft gebracht. Hij
steunde het voorstel-Seegers.
Weisz vond het onbillijk dat de wethouder nu reeds zou moeten weten hoe
de nieuwe bussen er uitzien. Wel zouden de raadsleden in de gelegenheid
moeten zijn eerst enige typen te zien.
Ter Haar vond dat Amsterdam bij de aanschaffing van bussen baanbrekend
werk heeft verricht. De in 1926 aangeschafte Brockway-bussen zijn wel
goed. De raad heeft vroeger nooit anders gedaan dan de zaak aan
gemeentelijke deskundigen overlaten.
Wethouder Ter Haar begreep niet dat de raad nu nog klaagt over gebrek
aan gegevens. Zolang niet over het type carrosserie is beslist kan niet
beslist worden over de chassis. Een openbare aanbesteding vindt hij niet
praktisch. De directie zal zeker niet nalaten deskundig personeel te
raadplegen. Momenteel is er geen reserve meer, spoed is geboden.
Gulden stelde nogmaals voor het voorstel van B&W aan te houden en een
openbare inschrijving te houden, Van Meurs meende dat het voorstel dan
evengoed kan worden gehandhaafd, en voor het voorstel van Seegers voelde
hij niets.
Wethouder Ter Haar herhaalde, dat het voorstel geen uitstel kan lijden,
waarop Gulden zijn voorstel wijzigde. De behandeling dient niet
uitgesteld te worden, maar een openbare inschrijving moet toch doorgaan.
Daarop worden de voorstellen in stemming gebracht. De voorstellen van
Gulden en Seegers worden beiden verworpen, en het voorstel van B&W wordt
aangenomen met 36 tegen 5 stemmen (van de beide communistische
fracties).
7 april 1928
Het blad “Radiowereld meldt dat in Amsterdam proeven zullen worden
genomen met Fischer-sleepstukken.
10 april 1928
De president van de rechtbank doet uitspraak in een kort geding, dat
door de busonderneming Van Poelgeest is ingediend tegen de gemeente
Amsterdam over de weigering van laatste haar een standplaats te gunnen.
Hij is van mening, dat eiseres eerst de uitslag van het door Amsterdam
ingestelde beroep moet afwachten, verklaart haar niet ontvankelijk en
veroordeelt haar tot betaling van de proceskosten, groot f. 40.
11 april 1928
Op de Kattenburgergracht heeft gistermiddag een ernstige aanrijding
plaatsgevonden tussen een vrachtauto en een motorwagen van lijn 13. De
vrachtauto werd oor de kracht van de botsing tegen een lantaarnpaal
geslingerd, en kwam op het trottoir terecht. Daar liep juist een
echtpaar uit de Blankenstraat. De vrouw, 74 jaar oud, werd door de
vrachtauto geraakt en liep een ernstige hoofdwond op. Zij overleed een
paar uur later in het Binnengasthuis. Een naast de chauffeur zittend
tweejarig meisje raakte door glasscherven eveneens gewond. De auto werd
geheel vernield, de schade aan de tram bestond uit een ingedrukt
voorbalkon.
13 april 1928
Nu de lijnen 4, 8 en 21 van brievenbussen zijn voorzien, hebben acht van
de tramlijnen het Centraal Station aandoen, die voorziening. Er moeten
nu nog 50 brievenbussen worden geleverd, waarmee de overige lijnen
worden uitgerust.
18 april 1928
Gisteravond omstreeks 10 uur wilde een man van ca 45 jaar op een
rijdende tram van lijn 3 springen. Hij viel onder de bijwagen en was op
slag dood.
23 april 1928
De tramlijnen 11 en 18 zij nu ook van brievenbussen voorzien.
1 mei 1928
In april jl. heeft de gemeentetram 11.570.000 passagiers vervoerd, tegen
11.186.515 in april 1927, en 11.560916 in maart jl. Over de eerste drie
maanden van dit jaar waren de cijfers 46.688.000 tegen 44.196.510 in
dezelfde periode in 1927.
3 mei 1928
Nu in alle stadsdelen gebruik gemaakt kan worden van trambrievenbussen,
zal het aantal dagelijkse lichtingen van straatbrievenbussen worden
verminderd tot vijf.
14 mei 1928
In verband met het latere sluitingsuur van de cafés tijdens de
Olympische Spelen zal met ingang van 18 mei as. zal van een aantal
tramlijnen de diensttijd worden verlengd van 12 uur tot 1 uur ’s nachts,
te weten op de lijnen 1, 2, 4, 5, 11, 14, 16 en het traject
Mercatorplein – C.S. van lijn 13. Er wordt van 12 tot 1 uur om de 12
minuten gereden.
In verband met de gebleken behoefte zal voortaan elk jaar vanaf
Hemelvaartsdag gedurende 18 daaropvolgende zondagen, en ook op 2e
Pinksterdag, op alle lijnen die het centraal Station aandoen (1, 2, 3,
4, 5, 8, 9, 11, 16, 17, 18 en 21), alsmede op lijn 6, de dienst ’s
ochtends aanvangen om 6.30 uur.
17 mei 1928
In de gemeenteraad is een voorstel aan de orde van Seegers om B&W uit te
nodigen zodanige maatregelen te nemen dat de uitbreiding van de dienst
kan plaatsvinden zonder dat de maximale diensttijd van het rijdend
personeel wordt overschreden.
Wethouder Ter Haar zegt dat op acht lijnen de dienst met een uur wordt
verlengd, en dat slechts een klein deel van het op die lijnen werkzame
personeel moet overwerken. Daar kan geen extra personeel voor worden
aangenomen. Bovendien hebben de personeelsorganisaties geen bezwaar.
Het voorstel wordt verworpen met 20 tegen 4 stemmen.
2 juni 1928
Met ingang van maandag 4 juni as. zullen ook de trams van lijn 13 worden
voorzien van brievenbussen. Daarmee zullen alle tramlijnen die het
Centraal Station aandoen, van die bussen zijn voorzien.
In mei heeft de gemeentetram 11.981.000 passagigiers vervoerd, tegen
11.027.292 in mei 1927, en11.542.764 in april jl.
In de eerste vijf maanden van dit jaar werden 58.642.600 passagiers
vervoerd, tegen 33.223.602 in de overeenkomstige periode in 1927.
3 juni 1928
De Koninklijke Nederlandsche Middenstandsbond heeft de Raad van State
verzocht om de door Gedeputeerde Staten van Noord-Holland aan zijn lid,
dhr. M. van Poelgeest verleende concessie voor een buslijn van
Amsterdam, Leidscheplein naar Schiphol onverminderd te handhaven, omdat
aan deze lijn grote behoefte bestaat.
5 juni 1928
In de Kinkerstraat raakt een 25 jarige man, die tussen twee stilstaande
trams door loopt, daartussen bekneld, als een derde tram tegen de eerste
twee botst. Zijn linkerbeen wordt verbrijzeld en hij loopt ook een wond
aan zijn rechterhand op. In de tweede tram valt een vrouw door de schok
en loopt een hersenschudding op. De betrokken trams hebben lichte schade
en het tramverkeer heeft 20 minuten vertraging.
7 juni 1928
Gisteren diende voor de Raad van State het beroep, dat door de gemeente
Amsterdam is ingesteld tegen het verlenen van een concessie voor een
autobusdienst naar Schiphol. Blijkens het verslag van die zitting is de
gemeente bereid in te stemmen met een standplaats voor die dienst in de
onmiddellijke omgeving van het Leidscheplein, namelijk de Nassaukade bij
de Overtoom. Van Poelgeest zou hiermee akkoord gaan. De uitspraak van de
Raad van State volgt later.
10 juni 1928
In verband met het einde van het eerste deel van de Olympische Spelen
(het voetbal- en het hockeytoernooi, C.P.) zal met ingang van de nacht
van 11 op 12 juni de late dienst op de lijnen 1, 2, 4, 5, 11, 13, 14 en
16 worden beëindigd.
16 juni 1928
Het vervoer op de Gemeentetram is tijdens de Olympische voetbal- en
hockeytoernooien tot ongekende hoogte gestegen. Dat kan nu al worden
gezegd zonder dat de werkelijke cijfers al bekend zijn. Niet alleen
Amsterdammers maakten er gebruik van, getuige het vervoer per trein, dat
op de beide dagen van de voetbalfinale (De wedstrijd Uruguay-Argentinië
eindigde gelijk en moest worden overgespeeld, C.P.) ruim 20.000 meer
bedroeg dan anders. Bovendien gingen velen die geen kaartje hadden toch
naar het Stadion om de drukte te zien en de sfeer te proeven.
24 juni 1928
De Tuinstadcommissie heeft verslag uitgebracht over het vraagstuk van de
verbindingen met en in de toekomstige tuinsteden. De commissie gaat uit
van vervoer per tram, waarvoor een interlokaal type in aanmerking komt,
en wil vasthouden aan een uniform tarief van 10 cent. Dit zal echter een
aanzienlijk exploitatietekort opleveren, dat uiteraard geheel ten laste
van de gemeentekas zou moeten komen. Gebeurt dat niet, dan zal het er op
neerkomen dat de tuinsteden niet zullen worden bewoond door degenen voor
wie zij bestemd zijn. Bij toepassing van het 10 cents tarief zullen de
bewoners toch f. 1 à f. 1,50 per week per gezin aan de tram kwijt zijn,
en wordt dat tarief verhoogd tot 20 of 30 cent, dan wordt dat f.2 of f.
3 per week.
3 juli 1928
De Gemeentetram heeft in juni 11.327.000 passagiers vervoerd, tegen
10.644.831 in juni 1927 en 12.013.762 in mei 1928.
Over het eerste halfjaar bedroeg het aantal passagiers 70.002.000 tegen
66.868.633 in het eerste halfjaar van 1927.
5 juli 1928
In de Andreas Bonnstraat bij de Camperstraat heeft gisteren een ernstig
ongeluk plaatsgevonden. Aan de halte stond een tram van lijn 11 uit de
richting Weesperpoort, uit de richting Oosterpark naderde een tram van
lijn 6. Op dat moment wilde een vrachtauto uit de Camperstraat de
Andreas Bonnstraat oversteken. De chauffeur dacht nog voor de tram avn
lijn 11 langs te kunnen, en zag de naderende tram van lijn 6 niet omdat
er iemand naast hem zat. Die tram raakte de vrachtauto en slingerde hem
tegen de tram van lijn 11 aan. De tram van lijn 6 liep uit de rails en
had een gat in het voorbalkon; die van lijn 11werd zwaar beschadigd. Van
de vrachtauto bleef niet veel over, maar wonder boven wonder bleven de
inzittenden ongedeerd, evenals de twee mannen die er op zaten. Ook van
de trampassagiers raakte niemand gewond.
In het gemeenteblad staat een voorstel van B&W om in het onderstation
Westerpark voor de gemeentetram drie gelijkrichtereenheden op te
stellen. De kosten worden geraamd op f. 250.000.
Verder vermeldt het gemeenteblad een voorstel tot demping van de
Vijzelgracht en verbreding van de smalle brug over de Prinsengracht, om
zodoende de verkeersweg naar het zuiden van de stad te verbeteren. De
nieuw ontstaande straat krijgt dubbel tramspoor.
Tevens dienen de gebouwen van de 4e 3-jarige HBS en van de Meel-en Brood
Fabrieken gedeeltelijk te worden afgebroken.. Ook de brug over de Buiten
Singelgracht voor de Ferdinand Bolstraat dient verbreed te worden. De
totale kosten worden geraamd op een bedrag van f. 2.283.000, waarvan f.
88.000 meteen nodig is voor de demping.
6 juli 1928
Met ingang van 12 juli as zal lijn 23 worden doorgetrokken naar het
Stadion.
Met ingang van heden worden in verband met bestratingswerken de bussen
van lijn E komende vanaf Hobbemakade verlegd via Lutmastraat, Hendrik de
Keijserplantsoen, Tolstraat, Toldwarsstraat en Lutmastraat, en op de
terugweg vanaf Hendrik de Keijserplantsoen via Karel Dujardinstraat, 2e
Van der Helststraat en Lutmastraat.
8 juli 1928
Vrijdag 6 juli jl. is in een tram van lijn 3 ter hoogte van het
Leidschboschje een onbekende vrouw van ongeveer 70 jaar bewusteloos
geraakt, die vervolgens in het Tesselschade-ziekenhuis is overleden. De
politie wil graag weten wie zij is.
11 juli 1928
In een tram tussen Dam en Weteringschans is van een inwoner van Sneek
een portefeuille met f. 150 gerold.
12 juli 1928
In de vergadering van de gemeenteraad van heden wordt gesproken over een
tramverbinding met de Transvaalbuurt. Wethouder Ter Haar zegt dat dit
voorlopig niet mogelijk is, misschien als er een nieuwe brug over de
Amstel is. B&W zullen er een nader advies over uitbrengen.
Het voorstel inzake de gelijkrichters in het onderstation Westerpark
(zie 5 juli) wordt door de gemeenteraad goedgekeurd.
De kwestie van de radiostoringen door de tram wordt door De Miranda aan
de orde gesteld; hij vraagt om maatregelen. Wethouder Ter Haar wijst op
de radiodistributie per telefoon. Die wordt alleen in den Haag
toegepast, en heeft daar een matig succes. Hij verklaart zich bereid er
nog eens overleg over te plegen.
14 juli 1928
De Kroon heeft de vergunning die aan Van Poelgeest is verleend voor een
autobusdienst naar Schiphol bevestigd. Daarbij is rekening gehouden met
het feit, dat Amsterdam en Van Poelgeest het eens zijn geworden over een
standplaats op de Nassaukade.
De dienst zal nu op 21 juli as. beginnen. De bussen rijden vanaf de
Nassaukade via de 1e Helmersstraat en de Rhijvis Feithstraat naar de
Overtoom en vandaar naar Schiphol en volgen terug de hele Overtoom.
19 juli 1928
Gedurende het tweede deel van de Olympische Spelen zullen met ingang van
de nacht van 27 op 28 juli tot en met de nacht van 13 op 14 augustus de
tramlijnen 1, 2, 4, 5, 11, 14 en 16, alsmede lijn 13 op het traject
Mercatorplein – Stationsplein tot ’s nachts 1 uur rijden. Vanaf 12 uur
wordt er om de 12 minuten gereden.
Met ingang van 20 juli zullen de bussen van lijn F weer de gewone route
over de brug Haarlemmerweg bij de Wittenkade volgen.
26 juli 1928
Overmorgen, zaterdag 28 juli, zullen de Olympische Spelen in het Stadion
worden geopend door de heer De Visser, oud-minister van onderwijs,
kunsten en wetenschappen. Ter gelegenheid van de opening zullen alle
trams feestelijk bevlagd zijn met wimpels in de beugel.
Van 13 tot 18 uur zal een speciale tramlijn worden in gelegd tussen
Leidscheboschje (instaphalte Vondelstraat) en het Stadion. Deze lijn
rijdt in beide richtingen via de Overtoom, en zal op de voorbalkons
borden met de tekst “Leidscheboschje-Stadion” (of omgekeerd) dragen.
27 juli 1928
Buitenlandse atleten (vooral Amerikaanse) zorgen voor overlast in de
trams, omdat zij voor de rit niet willen betalen. Zij menen vrij vervoer
te hebben, hetgeen niet het geval is. Wel had het NOC daarom gevraagd,
maar B & W hebben dat verzoek niet ingewilligd, omdat het aantal vrij te
vervoeren personen te groot zou worden.
28 juli 1928
Op het J.W. Brouwersplein raakt een motorwagen van lijn 15 in brand. De
passagiers kunnen de wagen tijdig verlaten. Deze wordt op dood spoor
gereden en de brandweer blust de brand.
30 juli 1928
In een tram van lijn 23 wordt van een 45-jarige man een portefeuille
gerold met daarin f 145,-. De vermoedelijke dader is een 45-jarige
vrouw.
31 juli 1928
In verband met bestratingswerkzaamheden zal buslijn E met ingang van
heden tijdelijk vanaf Hobbemaplein via Hendrik de Keyserplantsoen en
Tolstraat naar Amsteldijk rijden. Vandaar wordt de gewone route gevolgd.
Er wordt ook weer gereden via Vrolikstraat, Linnaeusstraat en
Wijttenbachstraat. Haltes zijn bij Hendrik de Keyserplantsoen en in de
Van Woustraat.
Op 2 augustus wordt er een groot vuurwerk afgestoken op de Amstel. In
verband daarmee zal na acht uur ’s avonds tot een half uur na afloop
geen ander verkeer dan trams over de Amsteldijk, Weesperzijde en Nieuwe
Amstelbrug mogen rijden.
1 augustus 1928
Gistermiddag omstreeks kwart over twee ontstond in het Rokin bij de
Olieslagerssteeg een één meter diep gat van drie bij twee meter, vlak
bij de wallekant. Het tramverkeer richting Centraal Station ondervond
twee uur vertraging. Diverse lijnen werden omgelegd; de lijnen uit de
Vijzelstraat keerden via Reguliersbree- en –dwarsstraat.
In juli heeft de gemeentetram 11.540.000 passagiers vervoerd, tegen
10.759.740 in juli 1927 en 11.316.348 in juni 1928. Over de periode 1-1
t/m 31-7 1928 bedroeg het aantal passagiers 8.531.000 tegen 76.638.373
een jaar eerder.
3 augustus 1928
Gisterenmiddag is op het J.D. Meyerplein een motorwagen van lijn 14
ontspoord. Omdat het drie kwartier duurde voordat de wagen weer in de
rails stond, ondervonden de lijnen 8, 9, 14 en 21 geruime tijd
vertraging.
In de Leidschestraat arresteerde de politie woensdagmiddag vier Griekse
zakkenrollers, die in de drukke trams hun slag hadden geslagen. Twee van
hen stonden internationaal gesignaleerd.
5 augustus 1928
Gisteren heeft het gemeentebestuur aan de autobusondernemer M. van
Poelgeest een voorlopige vergunning verleend voor het innemen van een
standplaats voor zijn busdienst naar Schiphol, op de Nassaukade, ten
westen van het Hoofdkantoor van de tram. De route zal voeren via 1e
Helmersstraat, Rhijnvis Feithstraat, Overtoom. Over een definitieve
vergunning zal worden beslist nadat de Interpellatie van het raadslid
Van Meurs over de standplaatsen van particuliere busdiensten is
behandeld.
7 augustus 1928
Aan een 24-jarige Duitser is, vermoedelijk in het tramhuisje op het
Stationsplein, een portefeuille met 75 Reichsmark ontrold.
Een andere Duitser (33 jaar) wordt in een bijwagen van lijn 16 bestolen;
hij mist een portefeuille met daarin f 10,- z’n paspoort en een kaart
voor de Marathontribune.
10 augustus 1928
Op het Rokin rijdt een auto in een kuil en komt op de toerboot
“Hollandia” terecht; het tramverkeer ondervindt door dit ongeval plm. 5
minuten vertraging.
In de Borneostraat springt een man van 36 jaar op een rijdende tram van
lijn 14. Hij komt ten val en slaat met zijn hoofd tegen de straat,
waardoor hij een hersenschudding oploopt.
14 augustus 1928
Iemand doet aangifte van diefstal van een sigarenkoker met daarin f
120,-, die hem op lijn 8 vermoedelijk tussen Ceintuurbaan en
Jodenbreestraat is ontrold.
15 augustus 1928
Er wordt een uitgebreid voorstel van B & W gepubliceerd, waarin wordt
aanbevolen
a. een nieuwe tramlijn 24 in te stellen en diverse andere tramlijnen te
wijzigen;
b. te komen tot instelling van een aantal zg. overstaplijnen;
c. niet over te gaan tot tariefsverlaging;
d. de eenmanwagens niet af te schaffen.
Ad a.
De buurt ten westen van de Kostverlorenvaart wil het college aan het
tramnet verbonden zien door lijn 1 vanaf de Amstelveenscheweg via de
Zeilstraat over de nieuwe brug over de Kostverlorenvaart naar een
kringspoor op het Hoofddorpplein te leiden.
De wijk ten zuiden van het Noorder Amstelkanaal dient een verbinding te
krijgen met het Centraal Station door het inleggen van een nieuwe lijn
24, die begint op een kringspoor Turnerstraat-Olympiaweg-Stadionweg, en
via Beethovenstraat, J.M. Coenenstraat, Roelof
Hartstraat-Ceintuurbaan-Ferdinand Bolstraat en verder via de route van
lijn 4 naar het Centraal Station. Het is dan wel noodzakelijk dat een
andere lijn van het al te zeer belaste Stationsplein verdwijnt.
Lijn 23 dient definitief naar het Stadionplein te gaan rijden, samen met
lijn 6, die over de Amstelveenscheweg zal worden gevoerd. Lijn 2 achten
B & W daarvoor minder geschikt, omdat het grote vervoer op deze lijn een
zwaardere belasting aan het beginpunt minder gewenst maakt. In de
toekomst is trouwens een doortrekking van lijn 6 vanaf de Overtoom via
de Hoofdweg aan te bevelen.
Lijn 20, die thans Noordermarkt met het Ferdinand Bolplein verbindt
willen B & W doorgetrokken te zien via de Scheldestraat, Noorder
Amstellaan en Amstellaan naar een kringspoor bij de Amsteldijk.
Het eindpunt van lijn 23 willen zij verplaatsen van de Zoutkeetsgracht
naar de Spaarndammerstraat, waar deze lijn meer passagiers zal hebben.
Het tramspoor in de Spaarndammerstraat willen zij verlengd zien tot de
Spaarndammerdijk, met een kringspoor door de Oostzaanstraat en
Hembrugstraat, dat ook voor lijn 5 zal dienen.
Hoewel de raad zich daar kortgeleden nog tegen heeft uitgesproken,
willen B & W toch wederom voorstellen lijn 3 in te korten. Tussen
Bilderdijkstraat en Centraal Station loopt deze lijn samen met andere
lijnen, en is zij daarom op dat traject overbodig. Lijn 3 is daarom de
lijn die van het Stationsplein dient te verdwijnen. Door de grote lengte
van deze lijn, de vele bruggen en een spoorwegovergang komen thans veel
onregelmatigheden in de dienstuitvoering voor. Daardoor is behoefte aan
een eindpunt, waar standplaatsrust geboden kan worden. In de constructie
van het tramnet past het om deze lijn van de Bilderdijkstraat via
Frederik Hendrikstraat door te laten lopen naar het Frederik
Hendrikplantsoen, en wellicht later naar de Staatsliedenbuurt. Tussen
Overtoom en Javaplein heeft lijn 3 geen betekenis als verbinding naar
het Centraal Station. Zij kruist talrijke lijnen waarmee dat vlugger
mogelijk is. Meer betekenis heeft lijn 3 vanaf de Overtoom in
noordelijke en oostelijke richting als verbinding met het centrum, maar
bij de Kinkerstraat reeds zorgt lijn 17 daar voor, en bij de De
Clercqstraat lijn 13.
Door de instelling van overstaplijnen (zie ad b) kan in het ongerief van
de inkorting van lijn 3 worden voorzien.
Verder stellen B & W voor lijn 15 niet langer door te laten lopen tot de
Valentijnkade, maar haar in te korten tot het Koloniaal Instituut, en
plaats daarvan lijn 21 van het Javaplein tot de Valentijnkade te
verlengen.
Als de gemeenteraad deze voorstellen goedkeurt, zal voor nieuwe
tramsporen een bedrag van f 696.600 nodig zijn.
Ad b.
B & W stellen voor om voor de trajecten van Dam en Postkantoor naar het
Stationsplein een speciaal tarief van 5 cent vast te stellen, en hen te
machtigen, voorlopig voor een proefperiode van zes maanden
overstaplijnen in te stellen, die tariefdmatig als één lijn zullen
gelden, t.w.
Lijn 13-23 Mercatorplein – Oostzaanstraat;
Lijn 3-13 Frederik Hendrikplantsoen – Centraal Station;
Lijn 3-13 Frederik Hendrikplantsoen – Mercatorplein;
Lijn 3-13 Javaplein – de Clercqstraat – Centraal Station;
Lijn 3-13 Javaplein – Mercatorplein;
Lijn 24-3 Stadionweg – Roelof Hartplein – Frederik Hendrikplantsoen;
Lijn 24-3 Stadionweg – Roelof Hartplein – Javaplein;
Lijn 8-11 Zuider Amstellaan – Tulpplein – Station Muiderpoort.
Ad c.
Uitvoerig btogen B & W vervolgens dat bij de door het raadslid Wijnkoop
voorgestelde tariefsverlaging tot 7 ½ cent een vervoerstoename van 55%
noodzakelijk is om tot hetzelfde bedrijfsresultaat te komen, hetgeen zij
onbereikbaar achten. B & W ontraden dit voorstel dus, evenals, op
dezelfde gronden, de invoering van een sectietarief. De enige verlaging
die zij aanbevelen, is die genoemd onder b.
Ad d
Het voorstel-Wijnkoop tot afschaffing van de eenmanwagens raden zij
eveneens af. Er wordt een te grote bezuiniging door verkregen, die niet
opgeofferd mag worden aan sommige bezwaren, die aan deze wagens kleven.
17 augustus 1928
Op de Plantage Middenlaan tussen Plantage Kerklaan en Plantage Parklaan
gaf een chauffeur van een vrachtauto vanmiddag te laat een teken dat hij
naar de andere kant van de straat wilde oversteken. In ieder geval kon
de bestuurder van een juist met vrij grote snelheid naderende tram van
lijn 21 niet tijdig remmen, en botste de tram met een in verre omtrek te
horen klap op de Vrachtauto, die door de aanrijding omslaat. De
chauffeur kon gelukkig tijdig uit zijn cabine springen, en de vrachtauto
liep slechts weinig schade op. De trambestuurder kwam er slechter af,
hij raakte gewond door rondvliegend glas, en van de tram werd het
voorbalkon ingedrukt, en raakten de koplamp en het stootblok verwrongen.
Het tramverkeer was enige tijg gestagneerd.
22 augustus 1928
Een man die vanmiddag zijn woning in de Rapenburgerstraat verliet, gleed
op het trottoir uit, en kwam onder de baanschuiver van een juist
passerende tram van lijn 19 terecht. Hij werd over enige afstand
meegesleurd en raakte aan het gezicht gewond, waardoor hij in het
Israelitisch Ziekenhuis moest worden opgenomen.
Komende nacht wordt er gewerkt aan de tramsporen in de Albert
Cuijpstraat en Ferdinand Bolstraat. In verband daarmee zullen de
spoortrams van lijn 16 rijden via utrechtschestraat, Weteringschans,
Kuseumbrug, P.C. Hooftstraat, Van Baerlestraat en De Lairessestraat.
Met ingang van 23 augustus wordt de route van autobus lijn A langs en in
Tuindorp Watergraafsmeer als volgt gewijzigd:
a. gaande naar Onderlangs wordt gereden langs Middenweg tot
Sikkelstraat, dan door het plantsoen voor die straat links af naar de
standplaats;
b. gaande naar het Leidscheboschje wordt gereden vanaf de standplaats
door dfe hele Ploegstraat , en vervolgens door de Zaaierweg naar de
Middenweg.
Halten bevinden zich op de Middenweg, hoek Zaaiersweg; Middenweg, hoek
Veeteeltstraat, Ploegstraat, hoek Veelteltstraat; Zaaiersweg, hoek
Middenweg.
24 augustus 1928
Op de Haarlemmerdijk komt een 74 –jarige wielrijder uit Zaandam ten val,
omdat hij door de nadering van een tram bang wordt. Hij breekt zijn
linkerbeen.
31 augustus 1928
Het voorstel van B&W genoemd onder 15 augustus is geagendeerd voor de
raadsvergadering van 5 en 6 september as. Tevens komen dan de
voorstellen van Wijnkoop ten aanzien van tariefsverlaging en afschaffing
van de eenmanwagens aan de orde.
1 september 1928
In de Czaar Peterstraat komt een driejarig kind dat aan de aandacht van
de moeder ontsnapt, onder een tram en moet ernstig gewond naar het
O.L.V.-gasthuis worden vervoerd.
12 september 1928
Op de Weteringschans is een jongen van 15 jaar met zijn fiets tegen de
tram gereden. Lichtgewond wordt hij per ambulance naar het
Wilhelmina-gasthuis vervoerd; zijn fiets raakt zwaar beschadigd.
17 september 1928
Gisterenmiddag omstreeks 4 uur is een motorwagen van lijn 21 op de
Plantage Middenlaan op een bijwagen van een aan een halte stilstaande
tram van lijn 9 gebotst. De balkons van beide tramwagens werden zwaar
beschadigd, en er raken twee passagiers gewond. Een man raakte gewond
aan zijn hand, en een vrouw klaagde over pijn in de rug.
Het ongeluk werd veroorzaakt doordat de motorwagen van lijn 21 bij het
remmen doorgleed.
Gisteravond is in de Westerstraat een dronken chauffeur met zijn auto
het trottoir opgereden bij een halte van lijn 20. Twee wachtende
trampassagiers raakten gewond.
20 september 1928
Gisterenmiddag is een man onder een tram van lijn 8 geraakt,
vermoedelijk omdat hij de belsignalen niet had gehoord. Lichtgewond moet
hij naar het Binnengasthuis worden vervoerd.
Met ingang van 23 september zal de aanvang van de dienst op de
tramlijnen die het Centraal Station aandoen (1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, 11,
13, 16, 17, 18, 22), alsmede op lijn 6, weer op 7.30 uur worden gesteld,
in plaats van op 6.30 uur, zoals afgelopen zomer.
21 september 1928
De gemeenteraad heeft zich gisteravond bezig gehouden met het vraagstuk
van de standplaatsen van particuliere autobusdiensten in de stad.
Aanleiding is de kwestie met de firma Van Poelgeest (zie bij 2 april).
Het raadslid Van Meurs had nadien bij interpellatie aan het college van
B & W gevraagd, of het eerdere standpunt verlaten is, dat aan
particuliere busdiensten alleen een standplaats aan de rand van de
bebouwde kom wordt toegewezen. Burgemeester De Vlugt antwoordde toen
namens het college, dat er in dit opzicht niets was veranderd sinds de
heer Wibaut was afgetreden als wethouder. Daarop heeft Van Meurs samen
met zijn Fractiegenoot mr. G. v.d. Bergh een voorstel ingediend om Van
Poelgeest een definitieve standplaats toe te wijzen bij het Station
Willemspark.
Gisteravond heeft V.d. Bergh het voorstel uitvoerig toegelicht. De
teneur van zijn betoog was, dat op grond van de wet op de openbare
vervoermiddelen noch Gedeputeerde Staten, noch de Kroon de bevoegdheid
hebben om binnen de kom van de gemeente een standplaats aan een
busdienst toe te wijzen. De gemeenteraad is gisteravond nog niet tot een
beslissing gekomen. In ieder geval was er sprake van een prikkelbare
stemming jegens het provinciaal bestuur, dat zich aanmatigde om binnen
Amsterdam standplaatsen aan particuliere busdiensten toe te wijzen.
25 september 1928
De mariniers, die de erewacht vormen voor het Paleis, zijn gisteravond
vanwege de slechte weersomstandigheden (het regende pijpenstelen) met de
tram vanaf de Beursstraat naar hun kazerne aan het Mariniersplein
teruggekeerd.
Op de Stadhouderskade werd een 47-jarige man door een tram van lijn 6
aangereden en ernstig aan zijn rechterbeen gewond. Hij moest naar het
Tesselschade-ziekenhuis gebracht worden. Het tramverkeer had door dit
ongeval een oponthoud van 15 minuten.
27 september 1928
Een door een paard getrokken vrachtwagen kwam in aanrijding met een
motorwagen van lijn 9. De 51-jarigew voerman viel van de bok en werd,
omdat hij over inwendige pijnen klaagde naar het Binnengasthuis
vervoerd.
2 oktober 1928
Gisterenmiddag is in de Van Woustraat, ter hoogte van de Tweede Jan van
der Heijdenstraat, een motorwagen van lijn 15 op een vrachtwagen
gebotst, toen die de tramrails overstak. Het voorbalkon van de tram werd
ernstig beschadigd; de vrachtauto werd minder gehavend. Wonder boven
wonder werd bij deze hevige botsing niemand gewond. De schuldvraag wordt
nog onderzocht.
De gemeentetram heeft in september 11.220.000 passagiers vervoerd, tegen
11.050.892 in september 1927 en 12.192.418 in augustus 1928.
Over de eerste negen maanden van 1928 waren er 104.963.000 passagiers
tegen 98.495.497 in dezelfde periode in 1927.
4 oktober 1928
De gemeenteraad zette gisteren het debat voort dat op 21 september werd
begonnen, en dat handelde over het voorstel van het raadslid Van Meurs
om het busbedrijf Van Poelgeest voor zijn dienst naar Schiphol een
standplaats toe te wijzen bij het Station Willemspark.
Kropman zegt dat de Hoge Raad al eerder heeft uitgemaakt, dat
Gedeputeerde Staten wel bevoegd zijn om binnen de gemeentegrenzen
standplaatsen aan busbedrijven toe te wijzen. De gemeente mag wel het
verkeer binnen haar grenzen regelen, maar niet in die zin, dat zij
interlokaal verkeer onmogelijk maakt. Wordt dit voorstel aangenomen, dan
zal de Hoge Raad uitspreken, dat GS in concessies aan busbedrijven
standplaatsen en haltes mogen aanwijzen, en dat wil spreker niet, omdat
dat de gemeentelijke autonomie aantast. En moet de gemeente niet een
uitspraak van GS uitvoeren, nu zij in hoger beroep in het ongelijk is
gesteld?
Rutgers wil van B&W graag horen welk bezwaar er nu eigenlijk tegen
standplaatsen meer richting binnenstad is. Hij vindt dat het argument
van het verkeersbelang, dat B&W hanteren, oneigenlijk. Het mag dan voor
sommige straten gelden, maar zeker niet voor alle. Om het eigen bedrijf
te beschermen maken B&W het aan particuliere ondernemers onmogelijk om
aan de wensen van het publiek tegemoet te komen. En waarom mag de
particuliere ondernemer wel de Ringvaartbrug bij Sloten berijden, en de
gemeente niet? Verder vindt hij het niet terecht dat de schuld voor een
standplaats op de Nassaukade nu bij de
gemeentelijke vertegenwoordiger bij de behandeling in de Raad van State
wordt gelegd. Had deze dat niet gedaan, dan had de Raad van State zeker
het Leidscheplein aangewezen. Overigens ondersteunt hij het betoog van
Kropman.
Wijnkoop vindt een praktische oplossing veel belangrijker dan een
juridische, te meer daar het naar zijn mening een uitzonderingsgeval
betreft, en voor een verbinding met Schiphol is de Nassaukade beter dan
het Station Willemspark. Ook hij vraagt zich af waarom de gemeente geen
toestemming voor het berijden van de Ringvaartbrug heeft gekregen, en of
de gemeente in dit geval niet beter op de belangen van het publiek moet
letten. Zouden alle busbedrijven overheidsbedrijven worden dan heeft
handhaven van het eerdere beleid zin. Voor de taxibedrijven worden
regels gesteld, waarom dan niet voor de particuliere bussen? Hij pleit
voor centrale busstations, vanwaar men makkelijk naar buiten kan reizen,
zonder extra kosten. Een arbeidersgezin moet nu eerst de tram betalen en
daarna de bus, om op zondag naar een bestemming buiten de stad te komen.
Seegers wil graag dat uitgezocht wordt of de particuliere busbedrijven
niet met te lage lonen werken om met de gemeente te kunnen concurreren,
en of het gemeentelijk vervoerbedrijf niet zodanig uitgebreid kan
worden, dat er ook naar bestemmingen buiten Amsterdam kan worden
gereden.
Mej. Katz sluit zich aan bij degenen die willen dat B&W hun standpunt
herzien,en voegt daar aan toe, dat de minister zich indertijd in de
Tweede Kamer inderdaad op het standpunt stelde zoals door v.d. Bergh
verwoord, maar het staat niet zo in de wet. Ook zij ontraadt om
juridische redenen aanneming van het voorstel-Van Meurs/V.d. Bergh.
Wethouder Ter Haar memoreert dat de KLM indertijd heeft aangedrongen op
een busverbinding met Schiphol, en dat de gemeente, toen zij een eigen
busdienst wilde beginnen, van Provinciale Waterstaat te horen kreeg dat
de brug over de Ringvaart bij Sloten slechts een belasting van maximaal
2000 kg toeliet. Omdat een bus met passagiers toch zo’n 5000 kg weegt,
geschiedt het rijden met een bus over deze brug op eigen risico. De
gemeente kan en mag zo’n risico niet nemen, zodat besloten is geen
gemeentelijke busdienst in te stellen. De brug kan niet versterkt
worden, zij moet worden vervangen door een nieuwe, maar het
polderbestuur wil dat niet, omdat de brug voor gewoon verkeer voldoende
is.
Wat het standpunt van B&W betreft, zegt hij, dat dit tweeledig is. Ten
eerste hebben zij particuliere buslijnen naar de periferie verwezen, en
ten tweede verbieden zij het opnemen en uitlaten van passagiers binnen
gemeentelijk gebied. Bij de bepaling van de standplaats houden zij
rekening met de bereikbaarheid daarvan per tram. De buslijn naar
Ouderkerk zou in aanmerking komen voor een standplaats meer stad
inwaarts, ware het niet dat de tramlijnen 12 en 20 binnenkort worden
doorgetrokken naar de Amstellaan.
Burgemeester De Vlugt zegt vervolgens dat hij aanneming van het voorstel
ontraadt, waarna de vergadering wordt geschorst.
Gisteravond heeft een bus van lijn A op de Middenweg een handkar
aangereden. De bus kwam uit de richting Diemen, terwijl van de andere
kant een personenauto naderde, die een verblindende verlichting voerde,
waardoor de buschauffeur de handkar niet zag. Bij de aanrijding raakte
één van de drie mannen, die bij de handkar liepen zwaargewond. Met een
schedelbreuk moest hij naar het Binnengasthuis worden vervoerd. De
andere twee kwamen er met wat schrammen af.
Op de hoek van de Spuistraat en de Paleisstraat is gisterochtend
omstreeks kwart voor twaalf een motorwagen van de E.S.M. in botsing
gekomen met een taxi, die moest uitwijken voor een fietser, die net
overstak. De taxi werd lichtbeschadigd, en van de tram werd een
treeplank vernield.
5 oktober 1928
In de gemeenteraad wordt het debat over de busstandplaatsen voortgezet.
Thans heeft Wijnkoop een voorstel ingediend, om B&W uit te nodigen, te
onderzoeken of, zo mogelijk met medewerking van omliggende gemeenten,
een uitbreiding van de gemeentelijke busdiensten naar die gemeenten
mogelijk is, en plannen daaromtrent aan de gemeenteraad voor te leggen.
Van Meurs zegt dat de gemeente, als zij meent in haar recht te staan,
zich niet moet laten afschrikken door een mogelijk negatieve uitspraak
van de Hoge Raad. Indien B&W nu standplaatsen gaan toewijzen die meer in
de stad zijn gelegen, dan bevorderen zij in feite het beconcurreren van
het gemeentelijk trambedrijf door particulieren, met alle nadelige
gevolgen van dien, zoals slechte arbeidsvoorwaarden, slecht materieel en
slecht vervoer. Het is niet de bedoeling particuliere ondernemingen te
treiteren, dat blijkt wel uit zijn eigen voorstel. Voorts wil hij graag
vernemen of de gemeentelijke vertegenwoordiger die in de zitting van de
Raad van State aanwezig was de standplaats Nassaukade op eigen houtje of
in opdracht van B&W als compromis heeft ingebracht. Het standpunt over
de Ringvaartbrug heeft hem verbaasd; moet de gemeente maar toelaten dat
een particuliere ondernemer met veel te zware bussen dagelijks een
gammele brug berijdt, met alle risico’s voor de passagiers? Dan is de
gemeente toch mede verantwoordelijk? De gemeente had zelf een busdienst
moeten voorbereiden en desnoods zelf een stevige brug moeten bouwen. Hij
wil nu voorstellen B&W uit te nodigen het instellen en mogelijk
exploiteren van busdiensten naar omliggende gemeenten te onderzoeken, en
de resultaten van dit onderzoek aan de gemeenteraad mee te delen.
Van den Bergh zegt daarop, dat Gedeputeerde Staten , door in eerste
instantie een standplaats (op het Leidscheplein) toe te wijzen, inbreuk
hebben gemaakt op de gemeentelijke autonomie. Het is nog lang niet
duidelijk of GS die bevoegdheid inderdaad hebben; de Hoge Raad heeft
daar wel een ruime opvatting over. Hij blijft hopen, dat de Hoge Raad
een voor de gemeente gunstige beslissing zullen nemen, als de gemeente
van de uitspraak van de Raad van State in beroep gaan.
Wijnkoop zegt dat Van Meurs door nu tegen het huidige college in te gaan
bij zijn verwijten inzake de Ringvaartbrug, in feite ook ingaat tegen
het beleid van het vorige college, en dus tegen zijn partijgenoot, de
toenmalige wethouder (Wibaut).
Kl. de Vries merkt op, dat GS toch wisten, dat de brug te zwak was, toen
ze de concessie aan Van Poelgeest verleenden. Voor de passagiers van
deze onderneming en die van de KLM bestaat er dus een levensgevaarlijke
situatie. Een nieuwe brug is dus wel zeer noodzakelijk voor een goede
verbinding met Schiphol, en hij hoopt dat het polderbestuur daar ook van
overtuigd raakt.
Kropman blijft twijfelen of B&W er wel goed aan doen als ze de Hoge Raad
een uitspraak willen ontlokken. Verder vindt het beleid van B&W ten
aanzien van particuliere autobusdiensten juist, al wil hij niet zover
gaan als Van Meurs.
Rutgers vindt dat de gemeente door voorwaarden aan het verlenen van een
concessie te verbinden, het trambedrijf voldoende tegen concurrentie kan
beschermen. Wat heeft de gemeente trouwens gedaan toe zij van de
aanvraag van Van Poelgeest hoorde?
Wethouder Ter Haar acht het wenselijk in speciale gevallen in het belang
van het publiek een particuliere buslijn verder in de stad te laten
doordringen, zonder daarmee aan het algemene beleid te willen tornen.
Hij vraagt zich af waarom Van Meurs niet aan de vorige wethouder heeft
gevraagd waarom hij zich niet verzette tegen het rijden van te zware
KLM-bussen, wetende dat de Ringvaartbrug maar 3000 kg kon dragen en
later meegewerkt heeft aan de dienst van Van Poelgeest over diezelfde
brug. B&W hebben overigens geen enkele zeggenschap over die brug, omdat
zij buiten de gemeente ligt. Bij een gemeentelijke dienst naar Schiphol
had de gemeente aan een voor haar te dure verbetering van de brug toch
moeten meebetalen. Overigens schijnt Provinciale Waterstaat niet gehoord
te zijn bij de verlening van de concessie aan Van Poelgeest. Ten slotte
zegt hij toe over de ingediende voorstellen (Van Meurs en Wijnkoop)
nader advies te zullen uitbrengen.
Wethouder Abrahamsz zegt vervolgens dat B&W Gedeputeerde Staten zullen
verzoeken aan de ongewenste toestand aangaande de Ringvaartbrug een
einde te maken.
De burgemeester ontraadt nogmaals aanneming van het voorstel-Van Meurs.
Dat wordt daarna verworpen met 24 tegen 18 stemmen.
8 oktober 1928
Op de Rozengracht ontstaat kortsluiting in een motor van een wagen van
lijn 1. Een meisje schrikt daar zo van, dat ze uit de tram valt, met
haar hoofd tegen de straat slaat, en bewusteloos met een ambulance naar
het Binnengasthuis moet worden vervoerd.
9 oktober 1928
Blijkens het verslag van de behandeling in afdelingen van de
gemeentebegroting voor 1929 zijn t.a.v. het trambedrijf de volgende
vragen gesteld:
1. Is het mogelijk een sectietarief en overstapkaartjes in te voeren?
2. Moeten er gezien de vraag die daar naar is, niet meer overstaplijnen
worden ingevoerd dan de huidige?
3. Kunnen de vroegritten opnieuw worden ingevoerd?
4. Kunnen de tussenpozen tussen twee trams verkleind worden?
5. Moet de tram in de Leidschestraat niet vervangen worden door bussen?
6. Is het niet aan te bevelen tramwagens en autobussen te voorzien van
“imperials” om aldus meer passagiers te kunnen vervoeren?
7. Wordt het niet tijd de oude typen autobussen (waar veel over geklaagd
wordt) uit de dienst te nemen
8. Voor welk type autobus heeft het college na de vele proefnemingen nu
gekozen?
10 oktober 1928
Op de Overtoom bij de Zocherstraat stak een bejaarde man vlak voor een
tram van lijn 23 over. Ondanks krachtig remmen door de bestuurder werd
de man door de tram gegrepen en kwam hij onder de wagen voor de
baanschuiver terecht. Hij werd een eind meegesleurd en moest ernstig
gewond naar het Wilhelminagasthuis worden gebracht.
19 oktober 1928
Gisteravond viel een jongen in de Van Woustraat uit de tram en moest met
een hersenschudding naar het Ned. Israelitisch Ziekenhuis worden
vervoerd.
23 oktober 1928
Op de Rozengracht wordt een 66-jarige man, die zonder uitkijken de
straat oversteekt aangereden door een tram van lijn 14. Met een
schedelbasisfractuur moet hij naar het ziekenhuis. De trambestuurder
heeft geen schuld aan het ongeval, maar is zodanig overstuur, dat hij
moet worden afgelost.
25 oktober 1928
Op de Zeeburgerdijk is een taxi, doordat een van de achterwielen achter
een boven het wegdek uitstekende tramrail bleef haken, tegen een
bovenleidingpaal gereden. Vervolgens kwam hij op het trottoir terecht,
waar hij een voetganger overreed. Deze kreeg de voorwielen van de auto
over zijn bovenlichaam en moest door de GGD met een bloedende hoofdwond
en onbekend inwendig letsel naar het Binnengasthuis worden gebracht.
2 november 1928
De gemeentetram heeft in oktober jl. 11.790.000 passagiers vervoerd,
tegen 11.527.127 in oktober 1927 en 11.203.878 in september jl. Vanaf 1
januari jl. werden in totaal 116.737.000 passagiers geteld, tegen
110.022.622 in de periode van 1-1- t/m 31-10 in 1927.
6 november 1928
In de P.C. Hooftstraat viel een man van 33 jaar om onbekende redenen uit
een tram van lijn 2. Met een hersenschudding moest hij naar het
Wilhelmina-gasthuis vervoerd worden.
7 november 1928
In de vergadering van de gemeenteraad diende Wijnkoop bij de behandeling
van de gemeentebegroting voor 1929 een motie in om voor het
gemeentepersoneel
a. Het premievrij pensioen te herstellen;
b. Een 45-urige werkweek in te voeren, die voor het trampersoneel
bovendien dient te vallen binnen een dagelijks kader van 11 uur;
c. De vakantietoeslag te verhogen tot f 30 voor volwassenen en tot f 15
voor niet-volwassenen;
d. Het percentage voor nacht- en zondagsdiensten te verhogen;
e. De lonen vast te stellen op de basis van 1920.
Deze motie wordt verworpen met 30 tegen 6 stemmen.
8 november 1928
Tijdens de Olympische Spelen zijn op alle lijnen bij elkaar 834.231
passagiers meer vervoerd dan normaal, een stijging met 8,9 %. Op de
lijnen die naar het Stadion voeren, was de stijging nog groter, nl. 17,9
%.
10 november 1928
De gemeenteraad zette xijn beraadslagingen over de begroting 1929 voort.
Gulden betoogde wederom, dat de tram ondergronds moet worden gebracht,
of anders moeten voetgangers en handkarren van de straat.
12 november 1928
Gisterenavond zijn omstreeks 11 uur twee trams van de lijnen 15 en 23
bij Station Willemspark op elkaar gebotst. De tram van lijn 23, die van
de richting Koninginneweg kwam, wilde de tram van lijn 15 passeren, die
juist van zijn standplaats was vertrokken. De kop van de wagen avn lijn
15 verbrijzelde een grote zijruit van de motorwagen van lijn 23, die
vervolgens ontspoorde. Gelukkig zaten er geen passagiers meer in die
tramwagen.
Het tramverkeer op de Amstelveenscheweg was geruime tijd gestremd, en de
lijnen 15 en 16 moesten rangeren in de Cornelis Krusemanstraat.
14 november 1928
Bij de voortzetting van de begrotingsbehandeling dringen verschillende
raadsleden aan op een sympathieker houding jegens de drankbestrijding.
B&W willen echter geen reclameborden aan de tramdraden.
Gistermiddag omstreeks 17.25 uur botsten op de Nieuwezijds Voorburgwal
bij het gebouw van de firma Weijers een tram en een auto op elkaar.
Niemand raakte gewond, doch de auto was zwaar beschadigd.
15 november 1928
In verband met het herstellen van de tramkruising ter plaatse is de
spoorwegovergang Mauritskade in de nachten van 14 op 15 en van 15 op 16
november van 23 uur tot 7 uur voor alle verkeer gesloten.
5 december 1928
Gisterenmiddag vond op de Admiraal de Ruijterweg een aanrijding plaats
tussen een vrachtauto en een sneldienst van de N.Z.H. uit de richting
Wiegbrug. Ondanks remmen door de trambestuurder kon de tram door de
gladde rails niet tijdig tot stilstand worden gebracht. Vervolgens reed
een volgende tram van de Sloterdijk-dienst tegen de achterste wagen van
de stilstaande tram, die daardoor ontspoorde. Het N.Z.H.-tramverkeer
richting Haarlem en de diensten van de gemeentetram richting
Mercatorplein ondervonden hierdoor 40 minuten vertraging.
15 december 1928
Woensdagavond 12 december omstreeks 11.40 uur werd op de Nieuwezijds
Voorburgwal een jongeman door een tram van lijn 17 aangereden. Hij
overleed korte tijd later.
Getuigen van dit ongeval worden verzocht zich te melden op het
politiebureau Warmoesstraat.
17 december 1928
De gladheid ten gevolge van ijzel heeft vanochtend het verkeer veel
problemen bezorgd. De gemeentelijke autobussen hadden er ook veel last
van. Aan het Leidscheboschje stond een hele rij bussen, die niet verder
konden. Een bus van lijn A uit de garage Oost gleed in de Linnaeusstraat
tegen een boom., en werd zwaar beschadigd. En buslijn D, die langs de
Weesperzijde pleegt te rijden, werd verlegd door de Watergraafsmeer.
19 december 1928
Bij de behandeling van de begroting voor 1929 van de Gemeentetram zijn
gisteren diverse voorstellen geagendeerd, die zijn ingediend door
raadsleden. Wijnkoop heeft voorgesteld om de eenmanwagens af te
schaffen, en om een uniform tarief van 7 ½ cent in te voeren (op dit
voorstel hebben B&W negatief geadviseerd). Kitsz, Wijnkoop en Lisser
hebben gezamenlijk een voorstel ingediend de buslijnen B, C en L toe te
voegen aan de door B&W bedoelde “overstaplijnen” om het de bewoners van
Noord mogelijk te maken goedkoper naar de stad te komen. Verder zijn aan
de orde een voorstel van B&W om het raadsbesluit van 25 november 1927,
strekkende tot vaststelling van de exploitatielijnen van het tramnet,
een voorstel van B&W tot aanleg van enkele tramsporen, en een voorstel
tot wijziging van het tramtarief.
Wijnkoop vindt de tram nog steeds een aristocratisch vervoermiddel. Zo
democratisch als hij het wil zal het pas zijn na een ingrijpende
verlaging van het tramtarief. Het door B&W voorgestelde stelsel van
overstaplijnen en tot invoering van 5-cents-trajecten gaat hem niet ver
genoeg. Zijn voorstel behelst de invoering van een algemeen
overstapsysteem, dat B&W echter afwijzen, evenals zijn voorstel om de
eenmanwagens af te schaffen. Met dat laatste voorstel is hij al
uitentreuren gekomen, en hij zal ermee doorgaan tot de laatste
eenmanwagen uit Amsterdam verdwenen is. De eenmanwagen betekent niet een
verbetering van de efficiency, maar strekt slechts tot bezuiniging op
het personeel.
Daarna krijgt Van Meurs het woord; hij beklaagt zich over de lange
tussenpozen tussen twee opeenvolgende trams. Men jaagt daardoor de
mensen de tram uit. Door naar de directie te verwijzen, die de
dienstregeling vaststelt, proberen B&W hun verantwoordelijkheid af te
wentelen. Hij dient een voorstel in om de verkeerstussenpozen te
verkleinen door meer trams in te leggen.
Vervolgens is het woorde aan Gulden, die stelt dat hij steeds meer de
indruk krijgt, dat de leiding van het trambedrijf niet deugt. In de tijd
van Neiszen (de eerste tramdirecteur) was iedereen tevreden over de
tram. Naast de grote verkeerstussenpozen noemt hij het langzame rijden
als groot probleem. Komt dit alles door de bezuinigings-inspectie?
Wethouder Ter Haar zegt daarop dat niet te weten, waarop Gulden zegt dat
hij dat hóórt te weten. Hij vervolgt zijn betoog met te wijzen op de
door B&W voorgestelde splitsing van lijn 3. Door de luide protesten uit
het publiek is dat toen voorkomen, maar nu wordt het weer voorgesteld.
Een ander voorbeeld is lijn K. In plaats van de vervoersmogelijkheden
naar de Watergraafsmeer te verbeteren willen B&W nu de tussenpoos op
deze lijn verlengen naar 12 minuten. Hij wil nu eindelijk wel eens een
deskundig rapport over de ontwikkeling van het trambedrijf ie relatie
tot de groei van de bevolking en die van de stad. Verder vindt hij dat
er op de Amstellaan en de Noorderamstellaan een tram moet komen, en dat
de tramlijnen door radiale straten verder doorgetrokken moeten worden.
Tenslotte vraagt hij of het niet tijd wordt om de tram uit de
Leidschestraat te verwijderen.
Hierna wordt de vergadering verdaagd.
20 december 1928
Gisteren is de behandeling van de begroting van het trambedrijf hervat.
Seegers zegt dat het trambedrijf niets doet om het publiek te gerieven.
Vroeger toen er nog vroegritten waren, maakten arbeiders in groten
getale gebruik van de tram. Grote artbeidersbuurten, zoals in West en de
Indische Buurt hebben geen rechtstreekse verbinding met elkaar. Het zou
het eenvoudigste zijn om lijn 7, die nu in een doodlopend slop als de
Plantage Kerklaan eindigt, te verlengen naar de Indische Buurt. Over het
tarief zegt hij dat er nu voorgesteld wordt voor een traject als
CS-Postkantoor, waar de arbeiders nauwelijks gebruik van maken, 5 cent
te gaan heffen. Duidelijk is de tram alleen voor de beter gesitueerden.
Waarom rijden er op lijn 2 geen eenmanwagens? Wat zouden er dan niet
voor protesten komen! ’t Zijn gevangeniswagens, die men bovendien niet
nodig heeft, want men loopt sneller. En moeten we nu met de eenmanwagens
blijven zitten, omdat er zoveel geld in gestoken is? Het wordt tijd dat
B&W van hun fout terugkomen, anders wordt het noodlottig voor het
bedrijf. Ook wordt er vreemd omgesprongen met het personeel, waar
geschoolde arbeiders voortdurend in de arbeidsreserve worden geplaatst
om er even later weer uitgehaald te worden.
Kitsz klaagt over het teveel aan halten en over de onvoldoende
verbinding met de overkant van ’t IJ. Als er één buurt is die in
aanmerking komt voor overstaplijnen, dan is het Noord wel.
Van Hamersveld ontkent de juistheid van de bewering van B&W , dat de
tram aan redelijke eisen van het publiek voldoet en wil dat op enkele
eenmanwagen-lijnen een proef wordt genomen met afschaffing van dit
stelsel. Dan zal blijken, dat de eenmanwagens moeten verdwijnen.
Polak is het eens met de klachten over de te lange verkeerstussenpozen
en vindt bovendien dat de trams in de spitsuren veel te vol worden
geladen. Verder vraagt hij om weer invoeren van vroegrit-retourkaarten.
Kl. de Vries vindt dat het met de tram nog niet zo slecht gesteld is.
Het is een vervoermiddel dat er nu eenmaal is om volgeladen te worden.
Hij wil wel een betere verbinding tussen Oost en West, en hij zal
stemmen voor het geleidelijk afschaffen van de eenmanwagens.
Rustige wil een tram-adviescommissie met vertegenwoordigers van de
burgerij erin. De voorstellen van B&W wil hij wel eerst als proef
ingevoerd zien. De eenmanwagens zou hij niet willen missen, maar ze zijn
wel voor verbetering vatbaar.
Carels vindt het oordeel van Gulden over de tramdirectie te scherp.
Overbelasting van de trajecten met meer lijnen is de oorzaak van
overbelasting. Wel is hij het eens met het te vol laden van de
tramwagens. Afschaffing van de eenmanswagens kan het trambedrijf nu niet
leiden. Met verlegging van lijn 3 naar het Frederik Hendrikplantsoen kan
hij zich verenigen, als dat als proef gebeurt.
Vervolgens antwoordt wethouder Ter Haar. Hij zoekt de oorzaak van vele
klachten in de snelle schoksgewijze stadsuitbreiding. Ook hij vindt de
tussenpozen te lang; dat vindt de tramdirectie ook, maar voor
verbetering is nieuw trammaterieel nodig, en dat zal veel geld kosten.
B&W zijn bereid tot een onderzoek zoals Van Meurs heeft voorgesteld, en
mocht dit ertoe leiden, dat meer materieel nodig is, dan zullen B&W
zeker een voorstel daartoe bij de raad indienen. Voor de buurt over ’t
IJ is een betere dienstregeling reeds in overweging, en waar Gulden
heeft gezegd dat er voor Zuid wel goed gezorgd wordt, wijst hij erop dat
de verste delen van Zuid nog helemaal geen tramverbinding hebben,
vandaar het voorstel tot instelling van lijn 24. Het volstoppen van de
wagens komt voornamelijk voor op dagen met slecht weer, als vele
fietsers ook met de tram willen. De tariefsverlaging die Wijnkoop wil,
zal zeker tot meer reizigers leiden, maar niet zoveel méér dat de
daardoor stijgende verliezen worden goedgemaakt. Het bij wijze van proef
voorgestelde overstapsysteem zal, als het slaagt, geleidelijk worden
uitgebreid. Overstapkaartjes op buslijnen is economisch niet
verantwoord. Reeds nu wordt op iedere buspassagier 2 cent per rit
toegelegd. De gemeenteraad zelf heeft in 1921 besloten tot het op proef
invoeren van eenmanwagens, en daar is de raad mee doorgegaan, omdat ze
een belangrijke besparing betekenden, en toen was Van Meurs er met de
toenmalige wethouder (Wibaut) een voorstander van. De eenmanwagen is
geen ideaal vervoermiddel, maar op vele uren van de dag is er niets op
aan te merken. Afschaffing van de eenmanwagens zal veel te veel kosten,
en daarom keuren B&W een voorstel daartoe af. Klachten over de slechte
bediening van het publiek door de tram heeft hij persoonlijk nooit
vernomen. Het tramspoor in het midden van de Leidschestraat geeft
leiding aan het verkeer; de nieuwste autobussen zijn te groot en te
breed voor deze straat, handkarren en fietsen zouden er dan moeten
verdwijnen. Bovendien zou de exploitatie 40% duurder worden. Vroegritten
waren van belang toen de bedrijven veel vroeger begonnen dan nu.
Herinvoering brengt de onbillijkheid mee, dat veel passagiers dan onder
de kostprijs reizen. Niettemin willen B&W de herinvoering onderzoeken.
Hierna merkt Wijnkoop op, dat hij uit het betoog van de wethouder
opmaakt, dat er niets zal veranderen. Men blijft het economische aspect
het belangrijkste vinden. Van Meurs verklaart daarop bereid te zijn,
zijn voorstel aan te passen, en vraagt nu de tussenpozen waar mogelijk
aan te passen. Van Zelm dient een voorstel in om lijn 7 te verlengen
naar de Valentijnkade.
Vervolgens wordt gestemd over de voorstellen. Het ene van Wijnkoop
(afschaffing van de eenmanwagens) wordt verworpen met 29 tegen 11
stemmen, en het andere (tariefsverlaging trot 7 ½ cent) wordt eveneens
verworpen, met 35 tegen 4 stemmen.
Het voorstel-Kitsz inzake het opnemen van de autobuslijnen in Noord bij
de overstaplijnen wordt verworpen met 33 tegen 6 stemmen, en ook het
voorstel van Van Zelm wordt verworpen.
Vervolgens worden de voorstellen van B&W met betrekking tot de
exploitatie van het trambedrijf goedgekeurd, evenals de begroting van
het trambedrijf voor 1929.
Bij de begroting van de Gemeenteveren dient Kitsz een voorstel in om het
vervoer per as op de veren gratis te maken. Wethouder Ter Haar keurt dit
af, evenals een een voorstel-Van Meerveldt om dit alleen voor inwoners
van Amsterdam te laten gelden. Beide voorstellen worden verworpen met
resp. 28 tegen 4 en 26 tegen 3 stemmen.
Ook deze begroting wordt vervolgens goedgekeurd.
De kranten melden diezelfde dag nog de volgende wijzigingen in het
tramnet:
Lijn 1 wordt via Zeilstraat, Brug
Kostverlorenvaart en Hoofddorpweg naar het Hoofddorpplein gevoerd;
Lijn 2 blijft ongewijzigd;
Lijn 3 wordt in de Bilderdijkstraat
doorgetrokken via Frederik Hendrikstraat naar Frederik Hendrikplantsoen,
het traject Bilderdijkstraat – Stationsplein vervalt;
Lijn 4 blijft onveranderd;
Lijn 5 zal aan haar westelijk eindpunt
doorrijden via Spaarndammerstraat en Spaarndammerdijk naar
Oostzaanstraat (terug via Hembrugstraat);
Lijn 6 zal in plaats van naar de Havenstraat
naar het Stadionplein rijden (terug via Stadionstraat);
De lijnen 7 t/m 14 worden niet gewijzigd;
Lijn 15 zal naar haar oude traject worden
terugverlegd, het oostelijk eindpunt wordt Mauritskade;
De lijnen 16 t/m 19 behouden hun route;
Lijn 20 zal van het eindpunt Ferdinand
Bolstraat via Scheldestraat, Noorder Amstellaan en Daniël Willinkplein
worden doorgetrokken naar de Amstellaan;
Er komt een nieuwe lijn 21, van Molukkenstraat (heen Sumatrastraat,
Soerabajastraat, Tidorestraat), via Javaplein, Borneostraat,
Zeeburgerdijk, Mauritskade, Alexanderplein, Plantage Middenlaan,
Muiderstraat (heen: Jodenbreestraat, terug Waterlooplein,
Zwanenburgwal), St. Antoniesbreestraat, Nieuwmarkt, Gelderschekade,
Prins Hendrikkade naar Stationsplein;
Lijn 22 blijft ongewijzigd;
Lijn 23 krijgt vanaf het Haarlemmerplein de
volgende route: Nassauplein, Houtmankade, Spaarndammerstraat, heen
Spaarndammerdijk, terug Hembrugstraat – Oostzaanstraat;
Lijn 24 wordt nieuw ingelegd: Olympiaweg
(terug Turnerstraat), Stadionweg, Beethovenstraat, J.M. Coenenstraat,
Roelof Hartplein, Roelof Hartstraat, Ceintuurbaan, Ferdinand Bolstraat,
Weteringplantsoen, Nieuwe Vijzelstraat, Vijzelstraat, Muntplein, Rokin,
Dam, Damrak (terug Prins Hendrikkade), Stationsplein.
Voorts worden, voorlopig voor zes maanden,
de volgende acht overstaplijnen ingesteld:
13-23: Mercatorplein – De Clercqstraat – Oostzaanstraat;
3-13: Frederik Hendrikplantsoen – De Clercqstraat – Centraal Station;
3-13: Frederik Hendrikplantsoen – De Clercqstraat – Mercatorplein;
3-13: Javaplein – de Clercqstraat – Centraal Station;
3-13: Javaplein – De Clercqstraat – Mercatorplein;
24-3: Olympiaweg – Roelof Hartplein – Frederik Hendrikplantsoen;
24-3: Olympiaweg – Roelof Hartplein – Javaplein;
6-11: Zuider Amstellaan – Tulpplein – Station Muiderpoort.
Bovendien worden de volgende 5 cents-trajecten ingevoerd: Postkantoor,
resp. Dam – Centraal Station.
28 december 1928
Op Oudejaarsdag zullen de tranbrievenbussen de hele dag gesloten zijn.
29 december 1928
Evenals vorig jaar zal de gemeentetram haar wagens op Oudejaarsdag tot 1
uur ’s nachts laten rijden.
Verantwoording en disclaimer:
Cees Pot heeft voor de totstandkoming van
deze tijdlijn de database van de website "Historische
kranten in beeld" geraadpleegd. Deze website is een initiatief van
de Koninklijke Bibliotheek. Deze instantie heeft ons toestemming verleend voor
publicatie op deze wijze.
*
Soms komen er in de artikelen fouten en onjuistheden voor. Om
wille van de authenticiteit is besloten deze ongewijzigd te laten.
laat een berichtje achter
 |