Tramcolumn
78
ZAND EROVER
(140910)
door Tom Mulder -
tommulder@amsterdamsetrams.nl
Vooral in het najaar als de
blaadjes van de bomen tuimelen, is het oppassen geblazen voor alle
trambestuurders in Europa en daarbuiten. En natuurlijk ook voor de
Amsterdamse. Maar zeker voor ALLE andere verkeersdeelnemers. Om deze
bewering te staven is een leuke wandeling langs de diverse tramlijnen de
moeite waard. Niet om te wachten totdat er een remmende Combino
verschijnt. Nee, je hoeft alleen maar op drukke kruisingen een blik te
werpen op de rails en daar de zandsporen van de trams te checken.
Het gaat niet om enkele korrels, nee,
er liggen echt hoopjes zand. Dat zandtrappen van de bestuurders gebeurde
niet af en toe maar bijna constant. Zelfs bij iedere halte. Ik noemde al
eens het effect van een glijdende tram op een pas afgereden bestuurder.
Je moet toch wel een sterke geest hebben om je een aantal keren per dag
je dood te schrikken.

Alweer een bewijs, dat er trams zijn
na de dood. Tijdens een van mijn vele instructieritten ben ik me ook
meerdere keren een bult geschrokken. Het voelde als een slechte droom.
Het is alsof je op een ijsbaan staat en je gaat onderuit…..maar dan met
een tram. Ik reed een keer op de 748 waarvan bekend was, dat er
remproblemen waren. Alleen kon men in de remise de oorzaak van de
remproblemen niet onmiddellijk vinden.
 |
 |
En toch werd de 748 uitverkoren
voor een avondje instructie. Ik zal de momenten nooit vergeten, dat ik
wilde remmen en er niks gebeurde met de 748! Daar komt nog bij, dat je
altijd wel met een reden remt. En dat maakte de zaak alleen maar erger.
Deze nietremmingen vonden onder meer plaats op de Middenweg en in de
Reguliersbreestraat. Zoals je ziet heb ik nog steeds de schrik goed te
pakken, want ik spreek toch zeker over minstens tien jaar geleden. Ik
heb al eens kort genoemd hoe dat vroeger ging in de blaadjesperioden.
Alleen was ik toen geen officieuze trambestuurder, maar slechts een
avontuurlijke en zeer jonge voorbalkonpassagier, die het natuurlijk
prachtig vond als de blauwe wagen onderuit ging. Sterker nog als het aan
mij had gelegen, had de blaadjesperiode het hele jaar geduurd en hadden
we het hele jaar de lucht van de verbrande bladeren geroken.
 |
 |
In die dagen was het op iedere halte
raak! Dat trambestuurders toch nog ‘s nachts een oog dichtdeden mag een
wonder heten. En misschien deden ze geen oog dicht! Door dat glijden
tijdens de blaadjesperiode kregen ook de tramwielen het extra zwaar te
verduren. In veel gevallen kregen de wielen platte kanten vanwege dat
glijden. Dat geldt trouwens ook voor treinwielen. Dus veel tramwielen en
treinwielen moesten/moeten in de blaadjestijd worden geslepen. Niet
alleen tijdens het remmen sloegen de wielen door maar ook tijdens het
wegrijden en het iets te snel opschakelen. Ik hoor sommige lezers vragen
waarom in de blaadjestijd door de gelede trams zoveel werd gebeld. Het
antwoord volgt bij deze…gratis. Het zandpedaal was automatisch gekoppeld
aan de bel. Ik zag in die dagen mensen regelmatig geďrriteerd naar een
tram kijken als er weer eens luid werd gebeld. Want zij dachten, dat de
bestuurder dat expres deed. Maar uit de grond van mijn hart lag dat niet
aan de trambestuurder. Hij hield alleen dat glijden van de tram onder
controle en door zijn oplettendheid ging dat met het automatisch
inschakelen van de licht irritante gelede trambellen. Maar zand erover.
Eventuele fouten voorbehouden
(red.)
 laat een berichtje achter |