|
Tramcolumn
188
9 SEPTEMBER 1962
(250513)
Foto's van Tom Mulder
tenzij anders vermeld
tommulder@amsterdamsetrams.nl
Als ik zo de titel van dit hoofdstuk bekijk, realiseer
ik me, dat het zo’n 50 jaar geleden is. Het was
de climax van 1½ jaar hard werken voor de baanwerkers van het Gemeente
Vervoer Bedrijf. Wat zou resulteren in één van de ongelofelijke
Amsterdamse tramwonderen van de vorige eeuw. Het wonder heette TRAMLIJN
17 en in de kranten van 1961 stond, dat deze nieuwe tramlijn Osdorp zou
verbinden met de oude stad.
De 618 staat hier op 9 september 1962 op het
Dijkgraafplein. Als allereerste lijn 17 wagen. Vlak voor 7 uur. Vlak
voor vertrek.
Eerst moest er natuurlijk over gestemd worden in de
Amsterdamse Gemeenteraad. Die stemming ging maar op het nippertje goed!
Redelijk snel daarna werd het gemeentebesluit werkelijkheid. Omdat
plotseling tramrails verschenen op het dijklichaam, dat later de
Cornelis Lelylaan zou worden.
Door de voorlopig nog tien niet afgeleverde 635-ers
werden ook de 602-ers ingezet. 632, lijn 17, Dijkgraafplein.
Die rails werden gedumpt in het zand van
wat later de brug over de Westlandgracht vóór het Surinameplein zou
worden en verderop in de buurt van de Ringdijk. Ik wist werkelijk niet
wat er gebeurde! Ik kon ook niet wachten, totdat de baanwerkers aan het
klusje zouden beginnen.
Op 8 september 1962 stonden 10 spiksplinternieuwe
635-ers op Tussenmeer. Nadat de vrouw van Wethouder van Wijk van
Openbaar Vervoer de openingsrit had gereden.
Er was nog helemaal geen Cornelis Lelylaan!
Alleen veel gestort zand op de plek waar te zijner tijd trams naar
Osdorp zouden rijden. Er was ook nog helemaal geen rijbaan voor het
snelverkeer of fietspaden voor het Overtoomse Veld of voor Osdorpfietsen
of voor Slotervaartbrommers. Buslijn 22 hobbelde tijdelijk op de noodweg
langs de Cornelis Lelylaan.
Op zondag 9 september 1962 waren de 8 (+1 extra, een
kleine gelede) lijn 17-trams de hele dag afgeladen met nieuwsgierige
passagiers. 641 – Johan Huizingalaan /
Cornelis Lelylaan.
Binnen korte tijd werden de neergelegde
railstaven échte rails door de hardwerkende baanwerkers. Waar ik de
meeste gezichten nog van zou herinneren. Ondanks de nog grotendeels
ontbrekende Cornelis Lelylaan ging het railleggen in een hoog tempo
door. Waar ik me in 1961 over verbaasde, waren de groefrails voor het
project, waar ik echte spoorstaven verwachtte.
Maandenlang hielpen de slijpwagens SL 2 en SL 3 (op
trucks van twee 301-320-ers) bij de aanleg van de trambaan naar Osdorp.
Hier staat de SL 2 in de lus van de Van Suchtelen van Haarestraat.
In een dikke anderhalf
jaar was de hele klus geklaard. Plotseling lag er een complete trambaan
met bovenleidingmasten tot aan het Dijkgraafplein. Verweg tegen de Haarlemmermeerpolder aan.
De bekisting van de nieuwe viaducten was nauwelijks
verdwenen.
De GVB-diesellok speelde een belangrijke rol bij de
aanleg van de Osdorptrambaan. Onder meer trok hij de zeer antieke
bovenleidingmontage wagen uit de begintijd van de electrische
Amsterdamse tram. Tussen Meer.
Ik verbaasde me over wat details. Zoals de
railslinger bij het Osdorpplein en de extra tramlus op die plek. Waar
zou die nou voor dienen? Natuurlijk was er nog helemaal geen A10, dus
ook geen verkeersviaducten.
De 640 met vlaggetjes op lijn 17 op de Cornelis Lelylaan
op 8 september 1962. De dag van de officiële opening.
Wel de haltes van de Derkinderenstraat, de
Johan Huizingalaan en tenslotte de Piet Wiedijkstraat. Deze drie haltes
hadden twee niveaus, bóven de trambaan voor lijn 17 en daaronder voor de
rest van de wereld, die via een trap bereikbaar was. Toen de rails er
eenmaal lagen, duurde het niet lang voordat er échte trams verschenen.
De 645 op Tussenmeer. Na de officiele openingsrit met de
645, 644, 643,
642, 641, 640,
639, 638, 637,
636, 635. De 645 werd bestuurd door de
vrouw van Wethouder van Wijk van Openbaar Vervoer.
Er was veel bekijks van de nieuwsgierige Osdorpers.
In dit geval de toenmalige SL2 en de SL3 (ex 301-320-trucks) en de
hoogbejaarde bovenleiding-montagewagen uit de
tijd van de eeuwwisseling!. Zij hielpen bij wat baanklussen, die nog
moest gebeuren. Zoals de montage van de bovenleiding met de
verschillende afsluiters.
Daar stond het rijtje nieuwe 635-ers met vlaggetjes na de
officiele openingsrit op Tussenmeer. De openingsrit vond plaats om 10.30
u. van het Surinameplein naar Osdorp. Rond 13.30 u. waren de trams terug
op het Surinameplein. Waar een aantal 110-autobussen de genodigden mee
terug nam naar de Remise Havenstraat.
Ik durf het
bijna niet te vertellen. Maar ik mocht constant meerijden met de
slijpwagens. Ik maakte op de Lelylaan ook m’n tweede krantenfoto voor
Het Vrije Volk! Samen met de SL 2. Ik was 14! Na een dag werken gingen
de slijpwagens vaak terug naar de Remise Havenstraat of ze bleven gewoon
staan. Zaterdagmorgen 8 september 1962 was de officiële opening, door de
vrouw + hoed van de wethouder,van de trambaan naar Osdorp.
Al snel na de openingsdag verschenen
de enkelgeledes op lijn 17. 583 op Tussen Meer.
15-9-1962.
Met de gloednieuwe trams 645, 644, 643, 642, 641, 640,
639, 638, 637, 636 en 635. De hobbyisten verwachtten toen, dat één van
deze trams op zondag 9 september 1962 om 7 uur aan de eerste tramrit van
Osdorp naar het Centraal Station zou beginnen. En die officieel 35
minuten zou duren! Het stond op de rijtijdentabel. Maar er was die
herfstige zondagmorgen geen 635-er te bekennen in Osdorp. Want de eerste
lijn 17-tram was de 618! Ik word er helemaal emotioneel van.
Eventuele fouten voorbehouden
(red.)
 laat een berichtje achter |
