|
Tramcolumn
183
DE TWEEDE GROTE TRAMREVOLUTIE
(100313)
Foto's van Tom Mulder
tenzij anders vermeld
tommulder@amsterdamsetrams.nl
De generatie, die opgroeide met het GVB in de 50-er en
60-er jaren zal nog wel eens achter zijn oren krabben als hij de
tramverhalen leest, waarin wordt verhaald over wat er destijds zich
allemaal afspeelde op de Amsterdamse tramrails. Eigenlijk was het
Amsterdamse tramgebeuren heel saai geworden na de komst van de kleine
geledes en daardoor de sloop van de typische, traditionele lijnen 1 en
2-trams.
347 LIJN 11 CS
Het betreft de hoge AEG-ers + bijwagens van lijn 1 en de
476-ers + middeninstappers van lijn 2. Hetzelfde gold voor de gevolgen
van de opheffing van de tramlijnen 11 en 12 in 1955 en 1956 met die
leuke wisselend enkel- en dubbelsporige trajecten via de Haarlemmerdijk
en -straat en de Jodenbreestraat. Waar de Siemens Shuckerts van de
lijnen 11 en 12 van de ene naar de andere wisselplaats huppelden.
349 LIJN 12 PH-KADE
Gelukkig werden veel Siemens Shuckerts tijdelijk langer
bewaard en kregen zij een grijs uiterlijk als pekelwagen. Maar die
vreemde, maar ook erg leuke Amsterdamse straten ontstonden door de
typische Amsterdamse traditionele 15e, 16e en 17e eeuwse stratenloop.
Toen er veel erg smalle straten tussen en naast de wereldberoemde
grachten waren ontstaan.
371 LIJN 2 HOOFDDOPPLEIN
Soms waren sommige buurten er al eerder dan de
toeristische grachten. De smalle straatjes waren toen breed genoeg voor
de koetsen, de paarden en de voetgangers. Het tramgebeuren is uiteraard
een geheel ander verhaal. In eerdere jaren werden de straten iets (verkeers)
breder en sneuvelden enkele grachten. Ook de traditionele tramlijnen 5
en 17 sneuvelden. Vele tientallen jaren later. Al was het tijdelijk.
311 LIJN 5 AMSTELSTATION
Lijnen 5 en 17 kwamen beide terug en werden erg moderne
en succesvolle tramlijnen. Door een meer ‘gemoderniseerd’ vervoerbedrijf
was het karakter van het GVB veranderd en veranderde maar verder. Dat
kwam onder meer door de komst van de dubbel gelede trams.
367 LIJN 17 PH-KADE
Toen nog meer twee assers, de blauwe wagens, en hun veel
oudere bijwagens, verdwenen en er nog meer dubbel geledes voor
terugkwamen. Het aantal trams per lijn en ook het aantal personeelsleden
nam verder af. Het nieuwe materieel had meer ruimte voor de passagiers
dan hun rammelende voorgangers uit het begin van de eeuw.
LIJN 3 WIJTTENBACHSTRAAT
Daarna volgde de verdere modernisering van het oudere
materieel uit de 40-er en 50-er jaren. Totdat ook de trage drieassers,
deels vrij snel, het veld moesten ruimen. Net zoals heel veel
conducteurs/trices door een veranderd conducteursbeleid. Na ca. 20 jaar
kon een deel van deze dames en heren gelukkig weer terug keren. Na
verloop van ca. 40 jaar was het opnieuw een komen en gaan. Nu van
Amsterdamse trams. Toen VIER voor Amsterdam grote tramseries bijna
gelijktijdig werden vervangen door een massaproduct, de 155 Combino’s.
Je komt de Combino’s in meerdere landen tegen. Waarna nog een deel van
de laatste, nieuwste Amsterdamse serie, de 780-ers, werd geschonken aan
het door oorlogsleed getroffen Sarajevo.
382 LIJN 1 LEIDSESTRAAT
En ver vóór deze massavervanging waren de eerste
Amsterdamse geledes, de 851-ers ook al afgevoerd. Enige gelede trams van
de eerste twee series (851-ers, 602-ers) verlengden nog hun tramleven.
Maar dan op Poolse tramrails. In Poznan. Maar helaas hebben ook trams
(nog) niet het eeuwige leven. Tot besluit moet ik wel zeggen, dat de
tramlol voor hobbyisten uit Amsterdam is verdwenen. Hoewel de Combino’s
natuurlijk prachtige trams zijn.
365 LIJN 1 STADIONSTRAAT
De Combinotijd is niet te vergelijken met de tijd van de
historische tweeassers en zelfs met het eerste gelede tijdperk. Sterke
economische en organisatorische redenen hebben geleid tot het uniforme
Combinotijdperk. Misschien vinden toekomstige hobbyisten de Combino’s
over 30 jaar ook weer leuk……
Eventuele fouten voorbehouden
(red.)
 laat een berichtje achter |
