Tramcolumn
177
HOUDT U STEEDS GOED VAST DUBBELE
REMMEN
(171212)
Foto's van Tom Mulder
tenzij anders vermeld
tommulder@amsterdamsetrams.nl

In het voorjaar van 1956 werden de twee- en drieassers
uitgerust met een aantal nieuwe onderdelen. Zijnde magnetische
remblokken, die aan beide kanten dubbel uitgevoerd tussen de wielen
bungelden. Alleen de blauwe wagens en de drieassers werden verwend met
deze nieuwigheden. De oudere grootbordessers werden niet uitgerust met
de blokken.

386 LIJN 7 PLANTAGEPARKLAAN mét
richtingaanwijzers
Het argument was destijds, dat er geen ruimte voor de
blokken was. Maar bij de werkwagen R1 (eerst motorwagen 321) lukte dat
later wel. Bij de grootbordessers werden wel, door een
verkeerswetwijziging, richtingaanwijzers aangebracht. Zij waren
eenvoudiger qua uitvoering dan op de blauwen en drieassers. Bij de
grootbordessers waren het gewoon oranje gloeilampen.

396 LIJN 3 RUYSCHSTRAAT Zonder
richtingaanwijzers
De ‘modernere’
series kregen echte modern uitziende richtingaanwijzers. Een en ander
had te maken met de te gevaarlijk geworden verkeersdrukte. Tot 1956
bestonden de magnetische blokken niet. Wel het enorme groeiende aantal
aanrijdingen tussen trams en auto’s. Omdat zonder blokken er door de
trams nauwelijks kon worden geremd. Metalen tramwielen op metalen rails
zorgden eigenlijk, met het tramgewicht, alleen maar voor grote
onzekerheid.

397 LIJN 3 MARNIXSTRAAT Zonder
richtingaanwijzers en elektrische ruitenwissers
Het aantal heftige botsingen was enorm toegenomen. Het werd
zo erg, dat de kranten er vol van stonden. Veel hele voorbalkons werden
er afgereden, waarbij ook dodelijke slachtoffers vielen. Sommige trams
werden na een aanrijding uit de dienst genomen, zoals enkele 476-ers,
zodat de remmen door de politie extra konden worden gecontroleerd. In
alle trams met blokken verschenen bordjes met de tekst ‘HOUDT U STEEDS
GOED VAST DUBBELE REMMEN’.

397 LIJN 4 WESTELIJKE TOEGANGSBRUG
Bij de drieassers waren de emaille bordjes in
drieasser stijl. Sinds kort, dus bijna 60 jaar later, begrijp ik wat met
de tekst werd bedoeld. Het werd tijd. Door de magnetische blokken is er
inderdaad sprake van dubbele remmen. Ik vond destijds, dat de
waarschuwingstekst meer angst inboezemde dan dat je je veiliger voelde
in de tram. In 1956 had ik meer de neiging angstig om me heen te kijken.
Omdat je het gevoel kreeg, dat de trams misschien sneller waren gaan
rijden. Er verschenen ook andere hulpstukken om je in de trams aan vast
te pakken. Zoals de handvatten op de houten stoelen en banken in de
tweeassers.

401 LIJN 9 WATERGRAAFSMEER Zonder
magnetische blokken en elektrische ruitenwisser
Technisch veranderde ook een en ander. Maar dat had niets
met de remmen te maken. Zoals de aangebrachte eenvoudige grove
bedieningsknoppen voor de richtaanwijzers in de grootbordessers en de
modernere knoppen en handles in de blauwen en drieassers. Daarnaast
kregen de blauwen en de drieassers elektrische ruitenwissers. De
bestuurders moesten het ruitenwissen bij de grootbordessers met de hand
blijven doen. Vooral de handle voor de blokken in de blauwen bij de
voorruit werd een opvallend, gevaarlijk uitziend onderdeel voor de
bestuurders.

R1 (321) LIJN - CW TOLLENSSTRAAT
De drieassers kregen een blokkenpedaal bij de bestuurder.
Er zullen toch zeker enkele maanden mee zijn gemoeid om de nieuwe
onderdelen aan te brengen. Nogmaals al deze nieuw aangebrachte
apparatuur zorgde bij de passagiers voor alleen maar meer onzekerheid.
Want was het nog wel veilig om met de tram te reizen? Alle gelede wagens
werden tijdens de fabricage vanzelfsprekend al met de remblokken en de
waarschuwingsbordjes uitgerust. Zelfs werd er een rood bord geschilderd
met een opvallende mededeling voor REMPROEVEN! Dat bord werd tijdens
remproeven achterop de trams gehangen en zag er dus gevaarlijk uit. Maar
ook zo’n belangrijk onderdeel als de magnetische remblokken zorgde voor
het voortbestaan van de tram in Amsterdam.
Eventuele fouten voorbehouden
(red.)
 laat een berichtje achter |