Tramcolumn 141

RONDJES VAN DE ZAAK (241211)
door en met foto's (tenzij anders vermeld)van Tom Mulder - tommulder@amsterdamsetrams.nl

Wijzigingen bij het GVB dienen om gewijzigd te worden. Er zijn best veel plekken, spoorsituaties, die om verschillende redenen in de loop van de jaren veranderd zijn. We hebben het er samen wel eens over gehad. Er waren bijvoorbeeld spoorsituaties, die normaal leken en plotseling weer werden gewijzigd, omdat onder meer verkeersinzichten veranderden.

GVB 625 Lijn 10 - Weteringcircuit (Weteringschans)

Meestal sloten die veranderingen aan bij andere wijzigingen. Het ging er vaak om de rijtijden voor de trams te versnellen. Dus een heel goede reden. Hier zijn er enkele. Bij het voormalige hoofdpostkantoor (Wat is dat? Hoor ik een jonge lezer vragen) waren ter hoogte van de drukke hoofdpostkantoorhalte voorheen drie sporen. Een richting Centraal Station en twee sporen de stad uit. Een voor de Raadhuisstraat en een voor de Nieuwe Zijds Voorburgwal. Toen de halte voor de lijnen 1, 2 en 5 naar voren werd gehaald en de halte een paar honderd meter verderop kwam te vervallen, werd het speciale Leidsestraatspoor bij het voormalige postkantoor opgeheven.

GVB 408 - lijn 3 - Frederik Hendrikplantsoen jaren zestig

Op de Elandsgracht kwam een aantal jaren geleden een speciaal voorsorteerspoor voor lijn 7, waardoor lijn 17 geen last meer had van eventueel wachtende lijn 7-wagens. Enkele tientallen jaren geleden hadden de rails om rotondes heen plotseling hun langste tijd gehad. Zoals de rails rond het Frederik Hendrikplantsoen, waarna naast de rotonde een tweede spoor werd gelegd ter vervanging. Er verdween natuurlijk voor lijn 3 het nutteloos rotonderijden. Helemaal van west naar oost. Omdat de trams nu naast het circuit gingen rijden in plaats van er omheen. Terwijl de oude situatie zo logisch leek. Op oude foto’s zie je dat de rijrichting rond het circuit vroeger precies andersom was. Het was ook van toepassing op het circuit bij het Amstel Station aan het (tijdelijke) begin van de toenmalige A1, waarna niet naast de rotonde werd gereden maar dwars er doorheen.

GVB 414 - lijn 10 - Weteringcircuit (Weteringschans)

De Utrechtenaren van lijn 5 hadden jaren achter elkaar hun erg grote rondjes rond het oude circuit gedraaid en dat gold natuurlijk ook voor de opvolger van lijn 5, lijn 7. Een versnelling van de route was ook het argument voor het schrappen van het rondjesrijden op het Surinameplein voor de trams van lijn 1 vanuit de Surinamestraat. De wagens gingen in beide richtingen nu rechtdoor. Ook lijn 16 profiteerde van de antirotondetrend. Toen de Haarlemmermeer Stationrotonde werd versneld en de rails werden verlegd. Er vervielen nog meer pleinen en tramrotondes. Zoals het Mercatorplein en het Bos en Lommerplein.

GVB 463 - lijn 10 - Frederiksplein

Gunstig voor lijn 14. De verandering van het Frederiksplein, waar in de jaren ’70 ook een tramrotonde verdween, had een andere reden. Omdat hier destijds het kolossale Nederlandse Bankgebouw verscheen om al ons geld te bewaren. Als vervanging van het in 1928 verbrandde Paleis voor Volksvlijt. Een van de opvallendste rotondes, die in de 70-er jaren verdween, was die op het Leidsebosje, waar decennia lang de trams van lijnen 1,2 en 3 hun rondjes draaiden. Ook de route langs het Weteringcircuit werd versneld. Daardoor kwam het rotonde draaien voor de lijnen (6),7 en 10 van west naar oost te vervallen. De rails werden nu ‘gewoon’recht gelegd ter versnelling van de lijnen. De gebleven rotondes met vaak oude situaties zijn die bij het Tropenmuseum,de Slotermeerlaan, het Hoofdddorpplein, het Weteringcircuit van en naar het CS en het Surinameplein van en naar de Hoofdweg.

GVB 602 - Thematram lijn 16 - Haarlemmermeercircuit (Amstelveenseweg)

 

<< terug naar index Tramcolumns

volgende column >>

laat een berichtje achter