Tramcolumn
112

NAOORLOGSE TRAMEINDPUNTEN
(2) (150511)
door en met foto's van Tom Mulder -
tommulder@amsterdamsetrams.nl
In 1980 werd het
eindpunt Molukkenstraat geruild voor het Flevopark. In oost kwam in 2004
het Azartplein voor het Flevopark in de plaats. In 1955 kwam voor Lijn
11 het trameinde door de verbussing. Lijn 11 bestond sinds 1904 met een
onderbreking tijdens de oorlog. In de 90-er jaren kwam lijn 11 even
terug als versterkingslijn voor lijn 1 tot het Surinameplein en ook als
zeer tijdelijke onregelmatige lijn bij congressen in de RAI. Na de
oorlog knipte het GVB lijn 5 in tweeën.
 |
 |
Het resultaat was
een lijn 5 en een lijn 12. Lijn 12 werd door de antitrampolitiek in 1955
verbust. Daarvoor was het leven van lijn 12 al turbulent geweest. Maar
ook in 1977 kon je opnieuw in lijn 12 stappen toen hij weer werd
ingesteld naar aanleiding van de opening van de eerste Amsterdamse
metrolijn. Eerst werd aan een kant (tijdelijk) geëindigd op het Frederik
Hendrikplantsoen. Later werd dat gewijzigd naar het vernieuwde en
futuristische Station Sloterdijk. Maar eerst werd geeindigd op het oude
Station Sloterdijk. Het andere eindpunt werd het Amstel Station. Ook
lijn 13 kende na de oorlog verschillende verlengingen. We beginnen aan
het Mercatorplein.

Gevolgd in 1950 door
het Bos en Lommerplein en in 1954 door het Sloterparkbad. Daarna, in
1974, ging lijn 13 naar het Lambertus Zijlplein in Geuzenveld. Lijn 14
werd in 1942 opgeheven. Maar keerde 40 jaar later, dus in 1982, op een
deel van de route terug. Het oude Station Sloterdijk was het
(tijdelijke) ene eindpunt en de Plantage Parklaan het (tijdelijke)
andere. Drie jaar later werd het nieuwe Sloterdijk bereikt. In 1989 werd
lijn 14 aan de oostkant verlengd naar het Flevopark. Er wordt al een
aantal jaren gesproken over een verlenging van lijn 14 van het
Sloterparkbad naar het Osdorpplein. Tramlijn 15 had in Amsterdam maar
een geringe vooroorlogse betekenis. In tegenstelling tot lijn 16! De
stabiele lijn 16 werd pas in 1971 verlengd van de Havenstraat naar het
Stadionplein.
 |
 |
In 2003 werd verder
gereden naar de VU. In 2005 werd vanaf het CS doorgetramd naar de
passagiersterminal aan de Piet Heinkade. In 2006 werd die verlenging
overgenomen door lijn 25. Een van de meest opvallende en suksesvolle
tramlijnen van na de oorlog werd lijn 17. Lijn 17 ging eigenlijk al in
1914 gedeeltelijk de huidige route in de oude stad (Kinkerstraat-Rozengracht)
berijden. In 1956 legde lijn 17 het loodje om 6 jaar later in alle
hevigheid terug te keren als moderne maar (tijdelijk) eenvoudig
aangelegde lijn naar Osdorp. In de jaren ’70 werd lijn 17 (tijdelijk)
ingekort tot het Surinameplein. In 1988 kwam lijn 17 terug in Osdorp
maar reed maar tot het Osdorpplein. In 2001 kwam lijn 17 weer naar het
Dijkgraafplein toen lijn 1 werd verplaatst naar de Aker. Zelfs na de
oorlog beleefden we de eens zo redelijke lange lijn 18, die tenslotte de
verbinding werd tussen het Nassauplein en Sloterdijk. Na slechts weinige
jaren na de oorlog sneuvelde tramlijn 18 alweer in 1951. En werd buslijn
L. Er bestonden voor de oorlog 5 verschillende lijnen 19.
 |
 |
De laatste overleed
in 1938. Tramlijn 19 werd daarna buslijn M. Tramlijn 20 bestond ook voor
de oorlog al. Maar in de 90-er jaren van de 20e! e eeuw was er weer een
lijn 20. Eerst twee jaar als ochtendspitsuurlijn in 1991, 1992 en 1993.
Korte tijd later, in 1997, kwam lijn 20 veelbelovend terug als
toeristische ‘circle-lijn’. Drie jaar later was het feest weer afgelopen
en werd lijn 20 weer opgeheven. Ook lijn 21 had ver voor de oorlog maar
een kort bestaan. Hetzelfde gold voor lijn 22, die 23 jaar bestond als
kringlijn rond het CS. Lijn 23 was voor de oorlog een belangrijke
tramlijn en bestond van 1921 tot 1944. Na de oorlog kwam lijn 23 terug
en werd het voetbalbroertje van lijn 6 tot 1958. Lijn 23 reed van de
Zoutkeetsgracht naar het Olympisch Stadion. Maar alleen als er werd
gevoetbald. Lijn 24 begon in 1929 en werd in 2003, dus na 77 jaar,
doorgetrokken naar de VU. Lijn 25 werd geboren in 1930 en ging in 1945
naar de Rivierenlaan/President Kennedylaan. Voor de oorlog was het
eindpunt het Amstel Station. In 2006 werd lijn 25 de opvolger van lijn
16 naar het Passagerterminal aan de Piet Heinkade achter het CS. Lijn 26
bestond eerst van 1945 tot 1948. De herboren lijn 11 nam daarna het
grootste deel van de route over. In 2005 was er een nieuwe lijn 26 naar
IJburg. Het hoogste lijncijfer in Amsterdam was lijn 27. Lijn 27 werd
het kleinere spitsuurbroertje van de in 1962 nieuwe lijn 17 naar Osdorp.
Door lijnwijzigingen in 1971 kwam er (voorlopig) een slot aan het
bestaan van lijn 27. Tot slot nog even de enige lettertramlijn S, die in
1948 en 1949 voor een uurverbinding zorgde van het Amstel Station naar
het Centraal Station.
EINDE
. . . .
Eventuele fouten voorbehouden
(red.)
 laat een berichtje achter |